IŞİD’in 10 Ekim 2015 tarihinde Ankara Tren Garı’nda düzenlediği canlı bomba atağında yaralanan İbrahim Kanbal, 2 Aralık 2015 tarihinde İçişleri Bakanlığı’na başvurarak, akın sonucu uğradığı zararın tazminini istedi. Başvurusu reddedilen Kanbal, Ankara 12. Yönetim Mahkemesi’nde 25 bin lira manevi ve 75 bin lira maddi tazminat davası açtı.
Kanbal, dava dilekçesinde, güvenlik güçlerinin atak olabileceğine ait istihbarat sahibi olduğunu ve kâfi tedbir alınmadığını kaydederek, olay sonrasında da polisin sıktığı biber gazı sonucu kâfi müdahalenin gereken vakitte yapılamadığını söz etti.
İçişleri Bakanlığı ise 10 Ekim katliamına ait ihbar bulunmadığını, kendilerinin hizmet kusurundan kaynaklı bir güvenlik açığı olmadığını belirterek, “Olay bir terör saldırısı. Patlamalar miting alanının dışında ve miting için kararlaştırılan vakit diliminden evvel yaşandı” savunmasını yaptı.
Ankara Valiliği de Bakanlığın savunması üzere kendilerinin kusuru olmadığını bildirdi. Mahkeme, 13 Haziran 2018 tarihinde, Kanbal’a 30 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar verirken maddi tazminat talebini, maddi ziyana ait kâfi bilgi ve evrak sunulmadığı gerekçesiyle reddetti.
Mahkemenin münasebetinde, olay öncesi İçişleri Bakanlığı’nın elinde taarruza ait istihbari bilgi bulunduğu belirtilerek, “Elinde yakın tarihli istihbari bilgi bulunan yönetimin, evvelki standart uygulamasından dahi ayrılarak bu bilginin ilgili ünitelere iletilmesi, güvenlik önlemlerinin alınması noktasında gerekli ve kâfi hassasiyeti göstermediği ve bu suretle hizmet kusuru bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır” denildi.
‘Yeterli itinası göstermemesi nedeniyle hizmet kusuru var’
Gerekçede, 10 Ekim öncesinde de terör olayları yaşandığı ve terör, güvenlik üzere bahislerde eğitimi olmayan şahısların dahi mümkün bir hareket kaygısıyla yakınlarını kalabalık yerlerden uzak durmaları konusunda uyardığı belirtilerek şunlar kaydedildi:
“Yaygın biçimde terör saldırısı beklentisi olan bir periyotta elde edilen hayati değerdeki istihbari bilginin, bilhassa miting üzere kalabalık alanlarda canlı bomba hareketine ait olmasına karşın bu mevzuda tedbir alması gereken ünitelere iletilmesinde mülkiye müfettişlerince tespit edilen, fakat üstte belirtilen konular ve uzun vadeli terör tecrübesi olan bir devlette ihmal olarak nitelendirilmesi mümkün olmayan kusurlu davranış sonrası istihbari bilgilerde yer alan doğrultuda gerçekleşen canlı bomba hareketinden kaynaklı yaralanma olayında yönetimin gerekli ve kâfi itinası göstermemesi nedeniyle hizmet kusurunun bulunduğu sonucuna varılmaktadır.”
İçişleri Bakanlığı ve Kanbal, mahkemenin kararını istinafa taşıdı. Ankara Bölge Yönetim Mahkemesi 10. İdari Dava Dairesi, Kanbal’ın istinaf talebini reddederken Bakanlığınkini kısmen kabul etti. İstinaf, Kanbal’a 15 bin lira tazminat verilmesine karar verirken hizmet kusurunun bulunmadığını bildirdi. Tazminatın toplumsal risk unsuru mucibince verilmesi gerektiği açıklandı.
Kamu vazifelilerinin yargılanmaması münasebet oldu
İstinaf, kararının münasebetleri ortasında, 10 Ekim katliamına ait hiçbir emniyet mensubunun vazifesi ihmal ve berbata kullanma kabahatinden isimli ve idari ceza aldığına yahut hakkında dava açıldığına ait bilgi ve evrakın bulunmaması da gösterdi.
Kanbal, kamu makamları tarafından öngörülebilir ve önlenebilir nitelikteki canlı bomba saldırısı sonucu meydana gelen yaralanması nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebiyle açtığı dava reddedilerek hayat hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle AYM’ye başvurdu.
Yaşam hakkının yordam istikametinden ihlal edildiğine karar verildi
AYM, oybirliği ile Kanbal’ın hayat hakkının yordam boyutuyla ihlal edildiğine karar verdi. AYM, Kanbal’ın yaralanmasına neden olan olaydan, ömrü esirgeyici tedbirler almayan yönetimin kusuruna istinaden sorumlu olduğuna ait tezleri istikametinden uyuşmazlığın tahlili için gerekli kanıtların toplandığının yönetim mahkemesince verilen kararda ortaya konulmadığı, mevcut kanıtların anılan kararda değerlendirilmediği ve Kanbal’ın tezlerinin derece mahkemelerince verilen kararlarda karşılanmadığı gerekçesiyle hayat hakkının yol boyutunun ihlal edildiğine hükmetti.
