Bazı özel bankaların yapancı para mevduatına verdiği faizi yükseltmesi, kur muhafazalı mevduattan (KKM) çözülen paraların yine dövize dönebileceğine yönelik kaygıları daha da artırdı. Kamu bankalarında yılık yüzde 0.1’e inen döviz mevduatı faiz oranları kimi özel bankalarda yüzde 5’e kadar çıktı. Ekonomistler, bu gelişmenin önümüzdeki günlerde aslında şu anda yüzde 71.2’ye ulaşan dolarizasyon oranını daha da artırmasından tasa ediyor.
KKM’deki para 1 trilyon lirayı aştı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun 8 Temmuz’da yayınladığı datalara nazaran, şu anda bankalardaki TL mevduatı toplam mevduatın yüzde 43.3’ünü oluşturuyor. Mevduatın yüzde 56.2’si ise döviz hesaplarında bulunuyor. TL mevduatlar içinde kur muhafazalı mevduatın (KKM) hissesi yüzde 15 olduğu için dolarizasyon oranı yüzde 71.2 olarak hesaplanıyor. Şu anda 1 trilyon 66 milyar lirası (61.9 milyar dolar) KKM’de, 231.2 milyar doları da dövizde olmak üzere yabancı para mevduat hesaplarında toplam 293 milyar 224 milyon dolar bulunuyor. TL mevduatıyla birlikte toplam mevduat meblağı ise 411 milyar 608 milyon dolar.
‘KKM’den döviz mevduatına geçiş olabilir’
Başkent Üniversitesi Memleketler arası Finans ve Bankacılık Kısım Lideri Prof. Dr. Şenol Babuşcu, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda “Önümüzdeki günlerde döviz mevduatına bankalar tarafından verilen faizlerin daha da artması, KKM’den döviz mevduatına geçişe neden olabilir. Sonuçlarının ne olabileceğini siz düşünün…” ihtarında bulundu.
‘TL’de öleceğime dolarda öleyim derlerse game over’
5 Temmuz’da Habertürk’te yayınlanan ‘Teke Tek’ programına konuk olan ekonomist Osman Cevdet Akçay da, “Vadeleri geldiğinde KKM’ye giren şahıslar yüksek enflasyonu fark edip ‘TL’de öleceğime dolarda öleyim’ derse game over” demişti. Akçay, KKM’nin düzgün bir şeymiş üzere göründüğüne vurgu yaparak, şunları söylemişti:
“Resme baktığınızda devlet döviz mevduatlarını azaltmış, bu güzel bir şey fakat birebir vakitte bir tehlike ve tehdit. Devlet kur muhafazalı mevduatla ‘Ben fon yaratanı üzeceğim, kaçış yok lakin fon kullananı da abad edeceğim, bankacılığa da ‘Sen de ortada paranı kazan, sesini çıkarma’ dedi. Yani devlet vatandaşa diyor ki ‘3 seçeneğin var: Dövize gidebilirsin fakat dövizi zati ben tutuyorum, denetim ediyorum. TL mevduata gidebilirsin ancak o da sana bir şey vermiyor. Kurdan korkuyorsan KKM’ye gel ancak üçünde de eriyeceksin, en az erime KKM’de.’ Fakat vadeleri geldiğinde KKM’ye giren bireyler yüksek enflasyonu fark edip, ‘TL’de öleceğime dolarda öleyim’ derse game over (oyun bitti).”
