Burdur’da 1952’de Dr. Temuçin Aygen‘i keşfettiği İnsuyu Mağarası, 1966’da ‘Türkiye’nin turizme açılan birinci mağarası’ özelliğini taşıyor. Lakin vakitle mağara içerisindeki göllerde gözle görülür derecede çekilme ve kuruma oluştu.
Bu durumun uzun vadede mağara içi ekosistemin bozulmasına neden olduğu tespit edildi. Toplamda 597 metre uzunluğunda yatay yapıya sahip, kalker tortulanmaları ile şekillenen, sarkıt ve dikitlerin oluşum biçimleri dikkate alındığında binlerce yıl evvel oluştuğu bedellendirilen mağara içerisindeki irili ufaklı 9 göl, kuraklık ve etrafında yapılan bilinçsiz sulama nedeniyle kurudu.
Bayramda turist akını
Büyük Göl ile Dilek Gölü’nün yanı sıra öteki ufak göllerin de eski halinden eser kalmadı. Göllerin kurumasındaki en kıymetli etkenin, yağışların azalması sonucu taban sularının aşağıya inmesinin olduğu belirlendi. 2016’da mağara ile ilgili acil durum aksiyon planı hazırlandı, fakat yapılan çalışmalarla göller eski haline dönmedi. Mağara, içerisindeki göller kurumasına karşın ziyaretçilerin ilgisini çekmeye devam etti. İnsuyu Mağarası, Kurban Bayramı tatilinde de ağır olarak ziyaret edildi. Bu süreçte çok sayıda yerli ve yabancı turist, mağarayı gezip tabiat mükemmeli sarkıt ve dikitleri görme fırsatı buldu.
‘Büyük Göl yazıyor fakat yok’
Antalya’dan İnsuyu Mağarası’nı görmek için gelen Hüseyin Özmen, “Burası tabiat olağanüstüsü, çok farklı lakin göllerde su kalmamış. Keder verici” dedi. İstanbul’dan ailesiyle gezmeye gelen Naz Sağlam, “Büyük Göl yazıyor lakin yok, suları çekilmiş. Lakin İnsuyu Mağarası gezilip görülmesi gereken tabiat mükemmeli bir yer” diye konuştu. Manisa Soma’dan gelen Nuray Kaya da “Gerçekten çok hoş, gezilip görülmesi gereken bir yer. Ama göllerde su olmaması üzücü” dedi.
