BM uzmanları, 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin vefatının hesabının sorulmasını talep eden barışçıl göstericilere ve insan hakları savunucularına karşı İran güvenlik güçleri tarafından ülke genelinde uygulanan şiddeti de kınadı. BM, İranlı yetkilileri daha fazla gereksiz şiddetten kaçınmaya ve barışçıl şovlarda polisin güç kullanımını derhal durdurmaya çağırdı.
Yapılan açıklamada, “Bayan Amini’nin mevti karşısında şok olduk ve derin bir keder duyduk. Kendisi, İran’ın bayanlara yönelik daima baskısının ve sistematik ayrımcılığının, bayanları bedensel özerklikten ve niyet, söz ve inanç özgürlüklerinden yoksun bırakan ayrımcı kıyafet kurallarının dayatılmasının bir öteki kurbanıdır” denildi.
Uzmanlar, “Devlet yetkilileri tarafından mecburî başörtüsü siyasetleri uygulanırken, bayanlara karşı fizikî şiddet kullanılmasını ve temel insan onurunun inkar edilmesini şiddetle kınıyoruz. İranlı yetkilileri Amini’nin vefatına ait bağımsız, tarafsız ve süratli bir soruşturma yürütmeye, soruşturma bulgularını kamuoyuna açıklamaya ve tüm failleri sorumlu tutmaya çağırıyoruz” sözlerini kullandı.
‘Kırk yıl boyunca bayanlar barışçıl protestolar yaptı’
“İnternet kesintileri çoklukla İran halkının, tabir ve örgütlenme özgürlüğünü engellemeye ve devam eden protestoları kısıtlamaya yönelik daha büyük bir uğraşın modülüdür. Devlet tarafından mecburî kılınan internet kesintileri hiçbir şartta haklı gösterilemez” diyen uzmanlar, sivil topluma, insan hakları savunucularına ve barışçıl protestoculara yönelik baskıların artması konusunda ihtarda bulundu.
“Geçtiğimiz kırk yıl boyunca İranlı bayanlar mecburî başörtüsü kurallarını ve temel insan haklarının ihlal edilmesini barışçıl bir halde protesto etmeye devam ettiler” diyen uzmanlar, ülkedeki yetkilileri temel insan haklarına hürmet gösterilmesini isteyen bayanların legal taleplerine kulak vermeye çağırdı.
Uzmanlar, daha evvel de yineledikleri üzere, “İran, milletlerarası insan hakları standartlarına uygun olarak, cinsiyet ve toplumsal cinsiyet temelinde ayrımcılık yapan tüm mevzuat ve siyasetleri yürürlükten kaldırmalıdır” dedi.
Ne olmuştu?
22 yaşındaki Mahsa Amini, 13 Eylül’de, zarurî başörtüsü maddelerini uygulayan ve “ahlak polisi” olarak isimlendirilen İrşad devriyeleri tarafından saçının bir kısmı göründüğü gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltında dövülerek komaya sokulduğu düşünülen Amini, 16 Eylül’de hayatını yitirdi. Amini’nin mevti de yıllardır rejimin baskısına maruz kalan bayanlar başta olmak üzere halk için bir kıvılcım oldu.
16 Eylül’den bu yana Tahran, İlam, İsfahan, Kirmanşah, Mahabad, Saqez, Sanandaj, Sari ve Tebriz üzere pek çok kentte binlerce kişi Amini’nin vefatının hesabının sorulması ve başta bayanlara yönelik zarurî örtünme olmak üzere, İran’da bayanlara yönelik şiddet ve ayrımcılığa son verilmesi talebiyle sokaklara döküldü. Raporlara nazaran, ortalarında bir bayan ve 16 yaşında bir çocuğun da bulunduğu pek çok kişi öldürüldü, onlarca kişi yaralandı ve tutuklandı.
halktv.com.tr // Dış Haberler
