Youthall Türkiye’nin “Sessiz İstifa” başlıklı araştırması, ülkede çalışan gençlerin kendilerini işyerine ilişkin hissetmediğini, meslek yollarının kapalı olduğunu düşündüğünü ve düşük maaş nedeniyle de “sessiz istifa” sürecinde olduklarını ortaya koydu. Buna nazaran, Türkiye’de gençlerin yüzde 24’ü sessiz istifa sürecinde, yüzde 46.7’si ise bu kavrama yatkın. Gençlerin kendilerini bu duruma sürükleyen nedenlerin başında ise “düşük maaş” geliyor. Yüzde 35 oranında verilen düşük maaş cevabını, yüzde 21.7 ile iş-özel hayat dengesizliği, yüzde 15 ile iş tarifinin net olmaması, yüzde 14.2 ile meslek yollarının kapalı olması ve yüzde 7.9 ile uzun mesai saatleri takip etti.
Sessiz istifa, “işte en azını yapmak, yapılması gerekenler dışında hiçbir şey yapmamak ve daha az sorumluluk almak” olarak tabir ediliyor ve sessiz bir vazgeçiş süreci olarak tanımlanıyor. Bu durumun Türkiye’de yaygın olduğu belirtildi.
Rapora nazaran, “Şu an sessiz istifa sürecindeyim” diyen yüzde 24 oranındaki kitle, hangi durumda sessiz istifalarını sonlandırabileceklerini de aktardı. Yüzde 35.8’i yan hakların ve maaş haklarının düzenlenmesini birinci sırada belirtti. Buna en yakın oranda alınan yanıt ise, yüzde 32.9 ile “iş-özel hayat istikrarına olumlu katkı sağlayacak düzenlemelerin gerçekleştirilmesi” olarak dikkat çekti.
Yüzde 14.6’ü, “kendi çalışma modelini oluşturma fırsatı” derken tıpkı oranda iştirakçi “Değişen motivasyonumun yöneticim/işverenim tarafından fark edilmesi durumunda sessiz istifadan vazgeçerim” dedi.
Z jenerasyonu ortasında yaygın
Araştırmaya nazaran, bilhassa Z neslinin temsilcilerinden oluşan gençler ortasında toplumsal istifa kavramı gündemde. Yüzde 45.2 ile araştırmaya en yüksek oranda iştirak gösteren 18-24 yaş bandının karşılıkları incelendiğinde, yüzde 13.2’sinin sessiz istifa sürecinde olduğu, yüzde 50.9’unun ise sessiz istifa sürecine yatkın olduğunu belirtildi. Z neslinin ise yüzde 64.2’sinin gündeminde sessiz istifa olması dikkat çekti.
Cinsiyet temelli bakıldığında ise, ankete katılan bayan çalışanların yüzde 68.6’sının sessiz istifa sürecinde olduğu ya da sessiz istifa sürecine yakın olduğu söz edildi.
Kadınların bu sürece yakın olmasının altında yatan en temel etken ise, yüzde 33.9 ile iş-özel hayat istikrarı kuramamaları oldu.
Erkeklerin yüzde 58.7’si sessiz istifa sürecinde ve sürece yatkın olduklarını belirtirken kendilerini bu sürece iten en büyük neden ise bayan çalışanlardan farklı olarak yüzde 21.2 ile düşük maaş olarak tespit edildi.
Sadece yüzde 18.5 işyerine ilişkin hissediyor
Öte yandan, çalıştığı iş yerine aidiyetin de sorgulandığı araştırmada, dönemsel olarak hissiyatının değiştiğini söyleyenlerin oranı yüzde 48 iken, işyerine kendilerini ilişkin hissetmeyenlerin oranı yüzde 33.5 olarak tespit edildi. İşyerine kendini ilişkin hissedenlerin oranının ise yalnızca yüzde 18.5 olması dikkat çekti.
