Bir müddettir gündemde olan kira artış oranlarına yönelik düzenleme geldi. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, konut kiralarında 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek kira mukavelelerinde artış oranının yüzde 25’le sonlandırıldığını açıkladı. Daha sonra TBMM Genel Heyeti’nde, görüşmeleri devam eden Avukatlık Kanunu ile Türk Borçlar Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne kira düzenlemesine ait süreksiz husus önergesi verildi. Önerge, genel şurada yapılan oylama ile kabul edildi. Buna nazaran yüzde 25’lik kira artış hududu, kanunun yürürlüğe girdiği tarih ile 1 Temmuz 2023 tarihleri ortasında yenilenen kira devirlerinde uygulanacak. Kanun, iş yeri kiralarını kapsamayacak.
Sektör temsilciler yapılan bu düzenlemenin mesken sahibi ve kiracılar ortasında yaşanan sıkıntıların daha da artmasına neden olacağını belirtti. İstanbul Emlakçılar Odası Lideri Nizamettin Aşa, yüzde 25’lik kira artış artırım sonunun kesimdeki sorunları perçinleyeceğini belirterek “Mevcut durumda olağan enflasyon oranını kabul etmeyen mesken sahiplerinin yüzde 25’lik hududa uymasının mümkün olmayacağını düşünüyorum” dedi.
KAYIT DIŞILIK ARTACAK
Mahkemelerde mesken sahibi-kiracı uyuşmazlıkları davalarının artacağını lisana getiren Aşa “Ev sahibi kiracıyı çıkarmak için her türlü yolu deneyecektir. Şu an için yüklü olarak uygulanan metot hileli satışı. Kiracıyı çıkarmak için yakın akrabasına meskeni satıp, kiracı çıktıktan sonra yine üzerlerine alıyorlar. Mahkemeye münasebet olarak ise ‘ihtiyaçtan’ diyorlar” diye konuştu.
Yüzde 25’lik artırım sonunun kayıt dışılığı da artıracağını söyleyen Aşa “Bu sefer elden ödemeler artacak. Olağan bu da, kiracının düzgün niyetine kalmış bir durum” sözlerini kullandı.
TEK KONUTU OLANA İSTİSNA TEKLİFİ
Ev sahiplerinin ise bu durumda mağdur olacağını söyleyen Aşa “Diyelim ki sadece bir konutta kira alarak geçinen biri, bu kişinin tek gelir kaynağını, bu enflasyon oranında düşürüyorsun. Ya da konut almış, geliri ile kredi ödüyor. Durum bu türlü olunca sistem temelden sarsılıyor. Biz diyoruz ki, en azından tek konutu olandan kira gelir vergisi alınmasın. En azından bu bir nebze de olsa rahatlatır” diye konuştu.
DAVALAR DAHA ARTACAK
Hukukçular ise kiracı ve mesken sahibi uyuşmazlıklarının daha da artacağına dikkat çekerek “Mahkemelerde en fazla görülen davalar sıralamasında en üste çıkan dava tipi konut sahibi ve kiracı davaları olmuştu. Uyuşmazlıkların artacağını düşünüyoruz. Fakat bu bir kanun. Mahkemelerde ekseriyetle kiracılardan yana kararlar çıkıyor. Aslında bu uygulama ile konut sahipleri mağdur olacak. Yüzde 25’in üstünde artırım yaparlarsa bir kabahat teşkil edecek. Kiracı bunu ödemek zorunda değil. Yüzde 25’lik kirasını mesken sahibi hesabına yatırdığı sürece konutunda oturabilir” diyor.
Karara bir tenkit de AK Parti’li Şamil Tayyar’dan geldi. Toplumsal medyadan paylaşımda bulunan Tayyar, “Fahiş kira artışı kesinlikle önlenmeli. Artışa hudut koymak gerekiyorsa, ölçüt, TÜFE üzere objektif olmalıdır. Enflasyonun %73.5 olduğu ortamda yüzde 25’lik keyfi hudut, yeni problemler üretir. Kayıt dışılık artar, daha berbatı yeni toplumsal ihtilaflar doğar. Karar gözden geçirilmeli” sözünü kullandı.
TEK GELİRİ KONUT KİRASI OLAN VAR
Bölüm temsilcileri yalnız bir konut kirası ile geçinen beşerler olduğunu belirterek “Türkiye’de toplam 3,5 milyon hanenin kira geliri var. Bu sayının 2,5 milyon kadarı tek kira geliri olan haneler. Yani bir meskende oturup, oburunun kirası ile geçiniyor. Ya da bir meskeni var ancak oturmuyor, kirada, oradan aldığı kira ile kirada oturuyor. Birinde yaptığı kontrat yeni öbür eski ise gelir adaletsizliği oluşacak. Ayrıyeten kira geliri ile kredi ödeyenler de var” açıklamalarında bulunuyor.
Kaan ZENGİNLİ
