Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Mimarlar Odası Ankara Şube Lideri Tezcan Karakuş Candan, Cumhuriyet devrinin sembolik yapılarından olan Ankara Numune Hastanesi’nin fonksiyonunun korunması için tescil edilmesine gerek olmadığına ait verilen kararın mahkemede iptal edildiğini açıkladı.
Kamu faydası ismine kararın sevindirici olduğunu belirten Candan, “İşlevsel bedelini koruyan Numune Hastanesi yalnızca Ankara’da yaşayanlar için değil, demiryolunun çabucak yanında yer alan pozisyonuyla Anadolu’nun çeşitli vilayetlerinden gelen hastalar içinde bir hafıza yeridir. Taşıdığı anı bedeli, mimari pahası ve tarihî bedeli nedeniyle de korunması, gelecek nesillere aktarılması gerekmektedir. Mahkeme de iptal münasebetinde, ‘Ankara ili, Altındağ ilçesi 4741 ada 1 parselde bulunan Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinin yapılış devri olan Cumhuriyet periyodu sıhhat siyasetlerini yansıtan bir yapı olması, devrin mimari özelliklerini taşıması, korunması gerekli kültür varlıklarının ağır olduğu bir dokuya cephe vermesi, etrafında Fotoğraf ve Heykel Müzesi, Etnografya Müzesi ve Ankara Lisesi üzere tescilli yapılar bulunması sebebiyle her türlü uygulama öncesi Müdafaa Heyetinden müsaade alınması gerektiği ve Ankara için toplumsal hafızada anı bedeli taşıdığı konuları birlikte düşünüldüğünde taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilerek korunması ve yaşatılması gerektiği kanaatine varılmış olup aksi tarafta tesis edilen dava konusu süreçte hukuka uyarlık görülmemiştir’ diyerek bunu açıkça ortaya koymuştur. Haklılığımız bir defa daha yargı nezdinde gözler önüne serilmiştir” dedi.
‘Mücadeleye devam edeceğiz’
Candan, mahkeme münasebetinde eksper raporuna da yer verildiğini hatırlatarak, şu bilgiyi aktardı:
“Bilirkişi raporunda ‘Türkiye’nin de 2004 yılında kabul ettiği Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunmasına Dair Kontratta; Korunması Gerekli Kültür Varlığı olarak kabul edilen Yapı toplulukları ‘mimarileri, uyumlulukları yahut arazi üzerindeki yerleri nedeniyle tarih, sanat yahut bilim açısından istisnai üniversal bedele sahip başka yahut birleşik yapı toplulukları’ formunda tanımlanmaktadır. Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinin tescilinde Korunması Gerekli Kültür Varlığına ‘yapı topluluğu’ olarak değil, ilgili yönetmelik ileri sürülerek bina bazlı bakıldığı anlaşılmaktadır. Üstte belirtilen sebeplerden dolayı dava konusu parseldeki ana kütleye ziyan veren her türlü eklerin kaldırılarak, B Bloğun hemen tescillenmesi ve kelam konusu parsele kültürel varlıklarımızın korunması ve gelecek jenerasyonlara iletilmesine fırsat verecek bir kültür adası gözü ile bakılması, bu emelle tüm adanın kültür varlığı olarak tescil etmek ve bu istikametteki kültürel yapılanmaya yönelmek Ankara’nın ve ülkemizin kültürel mirasına katkı sağlayacaktır. Yapıldığı periyoda örnek teşkil etme ve rehber olma işlevini yerine getirmesi, Cumhuriyet devri mimarisine öncülük eden yabancı mimarlara ilişkin örneklerden ve L plan olarak tanımlanan bir plan tipinin temsilcisi olması ve geçmişle günümüz ortasında hem somut hem soyut kültürel bir köprü vazifesi üstlenen Numune Hastanesi olarak sıhhat tarihimizde değerli bir akımın temsilcisi olması bakımından hayli kıymetlidir. Yalnızca Ankaralıların değil tüm Türkiye halkının geçmişinde bir yeri olan Cumhuriyet devri sıhhat siyasetlerinde bir dönüm noktası olan ve hala kendi alanıyla alakalı hizmet veren Numune Hastanesi kompleksinin ada olarak tamamının gerekli kültür alanı olarak korunması gerekmektedir’ tabirlerine yer verilmiştir. Mahkeme de bilim insanlarının raporunu temel alarak dava konusu süreci iptal etmiştir. Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak, nitelikli sıhhat hizmeti verilmesi ve Cumhuriyet bedellerinin gelecek jenerasyonlara aktarılması için uğraşa devam edeceğiz.”
