11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, kendisinin de bakanlık yaptığı 54. Hükümet periyodunda temelleri atılan Gelişen Sekiz Ülke (D-8) Örgütü kuruluşunun 25. yıl dönümü için İstanbul’da düzenlenen toplantıya katıldı.
Toplantıda bir konuşma gerçekleştiren Abdullah Gül, kelamlarına Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ı anarak başlarken D-8 tertibin kurulmasındaki art plan çalışmaları gerçekleştiren kişi olarak bugün düzenlenen tepeye iştirakten onur duyduğunu tabir etti. Dünya ve bölgemizin tarihe düzgün harflerle yazılmayacağı bir periyottan geçtiğini hatırlatan Gül, toplantının temasının ‘Kaos, Çatışma ve Savaşlar Çağında Bugünün Muhtaçlığı, Yarının Umudu D-8’ olmasının yanlışsız bir tespit olduğuna değindi.
Dünyada karamsarlık, istikrarsızlık ve öngörülemez bir durum var diyen Gül kelamlarını, “Böyle bir ortam içerisinde niye bu acılar çekiliyor, niye bunlardan kurtulmuyoruz? Asıl değerli olan sıkıntı bu. Zira insanlığın çok evvelce beri gelen açlık, sefalet, hastalık üzere çok büyük meseleleri var. Son salgın 6 milyon insanı dünyada kırdı geçirdi, daha bilinmeyen büyük sayılar var. Besin güvenliği dediğimiz sorun çok değerli bir husus. Açlıkla uğraşan, açlığın pençesine düşen milyonlarca insan var. BM Genel Sekreteri geçen hafta 250 milyon insanın açlık hududunda olduğunu ve bu insanların her gün ne yiyeceğini düşündüğünü bütün dünyaya deklare etti. Bu türlü bir durumda, niye o vakit savaşlar olsun?” diyerek sürdürdü
Orta Doğu’da gördüğümüz savaşların bir yenisini artık kuzeyimizde Rusya-Ukrayna savaşı olarak canı canlı gördüğümüzü vurgulayan Gül, tarihi belgesellerde seyrettiğimiz birçok olayın bugün gerçekleştiğine değinerek, “Savaş nitekim bir latife değil. Savaş gerisinde binlerce, yüzbinlerce yetimi bırakan, aileleri perişan eden bir şey. Bütün savaşlar kendi yüküyle birlikte geliyor. Bu durumun altından kalkmak da çok sıkıntı oluyor. Devleti yönetim edenler, siyasetçiler olarak şunu hepimiz çok âlâ biliriz ki; savaşı başlatmak kolay lakin bitirmek çok zordur. Hele bir çıkış stratejisi yokken öngörüsüz, hamaset, heyecan ve çeşitli ihtiraslarla bir savaş açıyorsanız, ondan sonra onu bitirmek çok zordur. Onun için önleyici, itimat arttırıcı önlemler dediğimiz mevzular çok gündeme geliyor.” dedi.
Savaşın acımasızlığını, yıkımını, savaşın ne olduğunu en yeterli askerlerin ve diplomatların bildiğini lisana getiren Gül, diplomasinin değerine vurgu yaparak kelamlarına şöyle devam etti: “
Diplomaside retorik, hamaset, hayal yoktur; gerçekçilik, hesap, tahlil vardır. O bakımdan bunlar yapılmadan, devreye girmeden savaşlar başladığında onların kapatılması da çok zordur.”
Necmettin Erbakan’ın D-8’in kuruluşundaki kanılarına de değinen Gül, “Erbakan Hocamız savaş değil barış yapalım, çatışma değil diyalog kuralım, ikili standartlar olmasın adalet olsun, kimsenin kimseye üstünlüğü değil eşitlik olsun, sömürü değil adil sistem olsun, baskı, tahakküm değil insan hakları, hürriyet ve demokrasi yani temel hak ve özgürlükler olsun prensip ve birincilerini ortaya çıkarttı. Bunları yalnızca milletler ortası, ülkeler ortası bağlarda geçerli üzere düşünüyoruz. Aslında, tüm bunlar her bir ülkenin kendi içi için de geçerli. Ülkelerin yeterli yönetilmesi, insanların keyifli ve müreffeh olabilmesi için de bütün bu unsurlar geçerli. Kutuplaşmalar, adaletsizlikler, eşit olmayan durumlar, adil olmayan gelir dağılımları bütün bunlar aslında olmasın diye bu unsurları, ülke idaresinde ve içerisinde gerçekleştirmemiz gerekiyor. Bunların gerçekleşmesi demek aslında ülkelerin konutunun içinin nizamlı ve sağlam olması manasına geliyor.” diye konuştu.
“
Kimin konutunun içi düzenliyse o ailede memnunluk ve huzur vardır, barış vardır
.” diyen Gül, kimin konutunun içi dağınıksa o meskende çatışmalar, çok ileri giden adaletsizlikler, huzursuzluklar ve hengameler olur diyerek, “Bunların boyutu azdan üst hakikat çıkabilir. Bunlar varsa natürel ki sonuçta hengameler oluyor. Onun için ülkelerin içi açısından düşündüğümüzde bütün bu prensiplerin hepsi aslında üniversal unsurlardır Bunları ülkelerimizde, üye ülkelerde, diğer ülkelerde gerçekleştirdiğimizde o vakit bütün güç insanların memnunluğu ve müreffeh bir hayat yaşamaları için harcanacak. Onun için temel olan şey bütün enerjiyi toplayıp kalkınmaya vermek gerekiyor.” konuşmasını sürdürdü.
Ülkelerin içinin tertibe konulmasının siyasi ve ekonomik olarak 2 temel kriteri olduğundan bahseden Gül, “Siyasi kriterler hukuktur, biraz evvel hepinizin çok hoş bir formda vurguladığı üzere, temel temeller oradan başlıyor. Bunlar olduktan sonra ekonomik kurallardır; kısa vadeli çıkara değil, orta ve uzun vadeli planlar, programlar, test edilmiş, denenmiş iktisat programları. Tüm bunların kararlılıkla ve bunlara layık beşerlerle uygulandığında nihayette konutların içi tertipli hale gelir.” diyerek kelamlarına devam etti.
Bugün karşı karşıya kaldığımız adaletsizlik ve haksızlıkların sömürgecilik periyodundan, emperyalizmin yayılmacı periyotlarından kalma sıkıntılar olduğuna işaret eden 11. Cumhurbaşkanı Gül, “BM’nin 1945 yılında kuruluşu, barışı, güvenliği, insan haklarını, toplumsal adaleti ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak üzere temel sorunlar üzerine oturmuştur lakin ne yazık ki bu temel sıkıntılar üzerinde bugün hala sonuçlar alınamamıştır. Bu yüzden birçok bölgesel tertipler da ortaya çıkıyor. D-8 de bunlardan birisi olarak düşünüldü. Burada daha gerçekçi olabilmemiz için kıymetli sıkıntı ekonomik işbirliği. Yalnız şunu da hatırlatmak isterim ki; bu tip işbirliklerin sonuç verebilmesi için temel kimi prensipleri kendi ülkelerimizde de gerçekleştirmek gerekiyor. Avrupa Birliği önümüzde çok somut bir örnek. Demokrasi ve insan hakları ve hür piyasa iktisadı çerçevesi içerisinde bir ortaya geldiler ve sonuçta bugünkü dünyanın, herkesin çok büyük takdirle izlediği bir refah toplumunu oluşturdular. Belki 50-60 yıl evvel birbirlerini yok eden ülkelerdi. Avrupa’da 60 milyona yakın insanı öldürüp katletmişlerdi.” dedi.
D-8 ülkelerinin de gerçekçi bir formda işbirliği temellerini yükseltmeleri gerektiğini vurgulayan Gül, “Realist olmak gerekirse farklı coğrafyalardayız. Rejimlerimiz farklı farklı, kültürlerimiz, gelişmişlik düzeylerimiz çok farklı. Bunları dikkate aldığımızda evvel siyasi işbirliği, siyasi açıdan arbede etmeyen, birbiriyle barışık ülkeler olmamız kural. Maalesef D-8’in içerisindeki üye ülkeler bile bazen birbirlerini tehdit algılamasının içerisine koydular. O denli oldu ki üye ülkelerin iç siyasetlerine karışılmaya başlandı. Samimi olarak söylemek isterim ki; bu şu manaya da gelmez. Eğer üye ülkelerin içerisinde nitekim vicdanları çok yaralayacak gelişmeler varsa, onlara düşmanlıkla değil, onları bu badireden, dar boğazdan çıkmalarına yardım edecek siyasetler ve bağlar içerisinde olunursa lakin yararlı olunabilir. Yoksa bugünkü dünyada diğer ülkelerin rejimlerini değiştirme uğraşlarının hiçbir sonuç vermediğini, çok daha fazla kaoslar ortaya çıkarttığını görmüş vaziyetteyiz.” dedi
Siyasi itimat ve karşılıklı dayanışma olursa ekonomik iş birliğinin daha çok hesap kitap işi olduğuna dikkat çeken Gül, bilhassa kesimlerde yapılacak iş birliğinin, çok büyük avantajlar ortaya çıkarttığını belirterek, “Çok daha büyük ölçekte üretimlerin yapılabilmesi, insan kaynaklarının bir ortaya getirilebilmesi, pazarların ortaya çıkartılabilmesi iş birliğini kolaylaştıran ve bunların önünü açan fırsatlardır. Ümit ediyorum ki D-8’e üye ülkeler bunları daima gerçekleştirir. Temel Bey’in de dediği ve hepimizin de gördüğü üzere dilek ettiğimiz gelişmelere ne yazık ki çok şahit olamadık. Daima hayallerin gerisinde kalınıldı. Lakin hiçbir şey için geç değil, bunların hepsi gerçekleştirilebilir. Kâfi ki ülkelerimizin yöneticileri, başkanları siyasi iradelerini; pek vizyoner, tarihten ders almış, tahlillere dayanan bir çerçeve içerisinde alırlar ve adım adım, dal bölüm ülkeler ortasında ikili, üçlü, sonunda sekizli olacak ve daha da genişleyecek halde iş birliğinin hoş örneklerini daima bir arada ileride veririz.” dedi
Ayrıca Gül, “Zamanında Mısır’dan Endonezya’ya, Pakistan’dan Nijerya’ya ikili bağlantılarımızın arttırılması tarafında çok uğraş sarf ettim. Nijerya’daki olmak üzere D-8 Tepelerine iştirak ederek bu örgüte verdiğim kıymeti sergiledim. Hasebiyle, üye ülkelerle ikili münasebetlerin geliştirilmesini ve D-8 bünyesi içerisindeki bağların güçlenmesini hayli önemsiyorum.” diyerek kelamlarını bitirdi.
Konuşma sonrasında 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu ve D-8’e üye olan ülkelerin temsilcileri Çırağan Sarayı’nın balkonunda birlikte aile fotoğrafı çektirdiler.
