Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Ekonomik Dönüşüm ve Yeni Paradigmalar Doruğu’nda konuştu.
Bakan Nebati’nin açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Aynı ekonomik siyaset her ülkede tıpkı sonucu doğurmuyor. Her ülkenin kültürü, kurumsal altyapısı, coğrafik pozisyonu üzere birçok konuda özgün tarafları vardır. Ortodoks iktisat siyasetleri gelişmekte olan birçok ülkede büyük krizlerle neticelenmiştir. Milletlerarası ödemelerde problemler yaşanmıştır. 90’lı yıllarla bir arada küresel ölçekte etkileşimin artarak sermaye akımlarının artması gelişmekte olan ülkeler için yeni fırsatlar sunarken, yeni kriz riskleriyle de karşı karşıya getirmiştir. Gelişmekte olan pek çok ülke 90’lı yıllarda peş peşe kriz yaşamıştır.
2008 finansal krizi AB ülkelerinde borç krizine dönüşerek uzun vadeli tesirde bulunmuştur. Bu krize tahlil arayışı çerçevesinde kimi gelişmiş ülkeler örtülü olarak liberal siyasetlerden uzaklaşma eğilimi sergilediler. Örtülü müdafaacı eğilimler ABD’de Trump periyodunda daha besbelli hale geldi. Covid-19 pandemisi uygulamada esaslı değişikliklerin kapısını aralayan tarihi dönüm noktası olarak ortaya çıktı. Global tedarik zincirlerinde önemli problemlere yol açmıştır. Pandemi sürecinde neredeyse tüm ülkeler genişleyici para siyasetleri uygulamıştır.
Türkiye stratejik lokasyonu ve birçok rekabetçi avantajıyla değerli alternatif tedarikçi ülkelerden biri olarak öne çıkmıştır. Krizin ortaya çıkardığı fırsatlar tehditlerden daha ağır basmaktadır.
Ekonomide heterodoks siyaset yaklaşımını benimsedik. Türkiye iktisat modelinin temel hedefi iktisadın sürdürülebilir büyüme siyasetine girmesini sağlamak, uzun vadede ise orta gelir tuzağını aşmaktır. 1990’larda yıllar kaybeden ülkemiz bir istikrar oluşturdu. Modelin başarısı için maliye siyasetinin tek başına kâfi olmayacağı, para siyasetinin da destekleyici olması açıktır. Kimi bölümlerden önyargılı tenkitler alsa da milletlerarası iktisat etraflarının ilgisini çekmeye başlamıştır.
“YENİ MODELLE BİR ÜST DÜZEYE ÇIKACAĞIZ”
Yeni iktisat modeli ile bir üst düzeye çıkacağız. Modelimizin en değerli sacayağı TL’ye inancın artması. Türkiye yüksek büyüme performansını birinci iki çeyrekte sürdürmeye devam etti. 2020 yılında azalan ihracatımız da 2021’de yüzde 32,8 artışla dünya ortalamasının oldukça üzerine çıktı. Bu yıl yüzde 18,3’le güçlü halde artmaya devam ediyor. Bu yıın 7 ayında 613 bin kişilik yeni istihdam artışı sağlandı. Modelimizin temel hedeflerinden biri cari açık problemini kalıcı olarak çözmektir. Güç fiyatları kaynaklı olarak cari açıktaki seyrin süreksiz olduğuna, düzeleceğine inanıyoruz.
“EN KIYMETLİ SORUN ENFLASYON”
Hali hazırdaki en kıymetli sorun tüm dünyanın çaba ettiği enflasyondur. Güç ve öbür emtia fiyatlarındaki süratli yükselişler, lojistik maliyetlerindeki artışlar, besin fiyatlarındaki yükselişler üzere dışsal faktörler Türkiye’de de enflasyonunn temel nedenleri durumundadır. Döviz kurundaki artış ve atalet de enflasyon üzerinde tesirli oldu. Şayet yeni modeli uygulamaya almasaydık bugün enflasyonla birlikte sakinlik ve birçok sıkıntıyla yüz yüze kalacaktık. Enflasyon sorunu büyük ölçüde arz ve maliyet kaynaklıdır.
“TÜRKİYE MODELİ ÖRNEK OLACAK”
Tüm ülkelere uygulanacak genel geçer siyaset seti kelam konusu olamaz. Türkiye birilerinin dayattığı anlayışla hareket etmek zorunda değildir. Ortaya koyduğumuz savlar Türkiye gerçekliğiyle örtüşüyor. Türkiye modeli örnek olacak. Yerli üretimi ön plana çıkarak stratejik kesimleri desteklemek ve ihracatı artırarak orta gelir tuzağını aşmayı hedefliyoruz. Bu bizim önceliklerimizden bir tanesi. Bu adımı atma kararlılığımız ülkemizin stratejik muhtaçlıkları doğrultusundadır.
“BAKANLIK BÜNYESİNDE AKADEMİ KURUYORUZ”
Bakanlığımız bünyesinde Hazine ve Maliye Akademisi Başkanlığı’nı kuruyoruz. Bir yandan bilgi üretimi yapılırken, üniversite ve STK’larla gerçekleşcek projelerle bilgi ve tecrübe paylaşımına imkan sağlayacağız.
