Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan değerli açıklamalar
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Grand Ankara Hotel’de Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) 21. Olağan Genel Şurası’na katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları şöyle:
Ülkemizin 81 vilayetinden gelen esnaf ve sanatkar odalarımızın temsilcileriyle federasyon yöneticilerine çalışmalarında muvaffakiyetler diliyorum. TESK 2 milyonu aşan üye sayısıyla beşeri ve iktisadi hayatımızın temel direklerinden biridir. Esnaf ve sanatkar, sokağımızın başında çayımızı yudumladığımız ocaktır. Bir tas çorbasını içtiğimiz bereketli dükkandır, sıcacık ekmeğimizi aldığımız fırındır, alışveriş yaptığımız manav, bakkal, kasaptır. Esnaf ve sanatkar dar günümüzde kapımızı çalan dostumuzdur.
FETÖ’cu alçakların şehit ettiği insanlarımız ortasında daha 15 yaşındaki körpe delikanlıların, bayanlarımızın, askerlerimizin yanı sıra pek çok esnaf ve sanatkarımız da bulunuyordu. Birileri ATM’lere akın ederken, birileriyle darbecilerle anlaşıp tankların ortasından kaçarken benim su tesisatçısı, kunduracı, mobilyacı kardeşim gece boyunca tanklara, uçaklara meydan okudu.
Ahiliğin terbiyesini, ruhunu, adabını yaşatan esnaf ve sanatkarlarımızı canı gönülden tebrik ediyorum. Ahilik kültürüyle yetişmiş esnaf ve sanatkarlarımızın yokluğunu bizlere hissettirmesin diyorum. Bizler tarih boyunca pek çok badire atlatmış milletin mensuplarıyız. Bugünlere birilerinin ihsanıyla değil, akrebin kıskacında yoğurularak geldik. Bedel ödedik, sıkıntı çektik. Gerektiğinde şehitler verdik. Her kezinde karşılaştığımız problemlerin üstesinden alnımızın akıyla gelmeyi başardık. Onca atak ve kalleşliğe karşın başımız dik halde yaşıyorsa bunun sebebi milletimizin birliğine sahip çıkmasıdır.
Ülkemizin ekonomik ve toplumsal krizleri öteki devletlere nazaran en az ziyanla savuşturmasında ahiliğin büyük kıymeti vardır. Zimem defteri üzere kültürümüzde zati var olan hasletleri yine ortaya çıkararak kimsenin açta açıkta kalmasına müsaade vermedik. Devletimiz bu salgın devrinde vatandaşını çaresiz bırakmadı. Global ticaretin durma noktasına geldiği güç günlerde muhalefetin abuk subuk davetlerine karşın milletimize bedel ödetecek kararlar almadık. Hiçbir vatandaşımıza nerede bu devlet dedirtmediğimiz üzere devlet olarak elimizi taşın altına koyduk. İş dünyamıza, ticaret erbabımıza sunduğumuz imkanlarla onların yükünü hafiflettik. Gelir kaybı ve kira takviyesinin yanında 3-5 bin lira hibe dayanaklarımız esnaf ve sanatkarlarımızın nakit akışlarının korunmasına katkı sağladı. 4 ay mühletle verdiğimiz takviyelerle piyasaya aktardığımız kaynak 4,6 milyar lira dolayındadır. 3-5 bin liralık hibelerle 4,3 milyar lira ödeme yaptık. Esnaf ve sanatkarların hane gelirlerini muhafaza hedefiyle Halkbank’tan kullandıkları kredi geri ödemelerinin 2020-2021 yıllarına ilişkin 14 milyar liralık taksit meblağını öteledik.
Kredi ve kefalete olan borçlarını yapılandırmalarını sağladık. Ticaret erbabımızın kamuya olan borçları için de yapılandırma getirdik. Kolay metotta vergilendirilen esnafın üstündeki gelir vergisi yükünü tümüyle kaldırdık.
Sizleri elektronik ticaretin risklerinden korurken yararlarından istifade etmenizi temin edecek adımlar attık. En son düzenlemelerle esnaf kısmının bu pazardan aldığı hisse da artıyor. Teklif Meclis’e geldiğinde methiyeler nizam muhalefet, kanun çıktıktan sonra iptali için düzenlemeyi Anayasa Mahkemesi’ne götürmesini sizlerin takdirine bırakıyorum.
Dostlarınızı güzel tanıyın. Sizinle bu yolda yürüyen kardeşlerinizi düzgün tanıyın. Hükümetin esnaf ve sanatkarlara sunduğu hizmetler yalnızca salgın periyoduyla hudutlu değildir. Sizin sıkıntılarınızı kendi sorunumuz olarak gördük.
Geçtiğimiz 20 yılda esnaf ve sanatkarlar lehine yapılan düzenlemeler burada saymakla bitmeyecek kadar çoktur. Yararlarını şahsen görüyorsunuz. Lakin burada hafıza tazeleme bahabından birkaçını paylaşmak istiyorum. Finansmana erişim ezası vardı. Sermaye yetersizliği, teminat eksikliği nedeniyle esnaflar kredilerden gereğince faydalanamıyordu. Bankalarla cebelleşerek finansmana erişimdeki pürüzleri biz kaldırdık.
Az evvel Palandöken bu kredinin 500 bine kadar çıkarılmasından bahsediyor. Şu anda Halkbank Genel Müdürüm burada. Bunlar aşılamayacak şeyler değil. Lakin bir şeyi güzel kavramak lazım. O denli bir Cumhurbaşkanınız var ki, savaşım faizledir. En büyük düşmanım faizdir. Faizi 12’ye kadar düşürdük. Kâfi mi, yetmez. Bunun daha da inmesi lazım. Şu anda Halkbank müdürü karşımda. Merkez bankamızla bunları konuştuk. Önümüzdeki PPK toplantılarında bunun daha da inmesinin gereğini telkin ediyorum. Tabi ortamızda faiz siyasetini yüksek faizi savunanlar yok mu? Var. Buna başta muhalefet olmak üzere onlar da bunu savunuyor. Fakat Cumhurbaşkanınız yüksek faizi savunmuyor, düşük faizi savunan siyaset güdüyor. İnşallah yılbaşından sonra enflasyonun düşük faizle ineceğine inanıyorum ve bunu savunuyorum.
Yatırım kredilerinde de ben diyorum ki, siz kamu bankalarının kapısını aşındırın. Özel kesim bankaları ne yapar ne eder bilmem. Kamu bankalarına talimatım var, yatırımcıyı darda bırakmayacaksınız, dayanak vereceksiniz.
Palandöken gaz vermeye alışmıştır. Devamlı gaz verir. Kamu bankalarına sesleniyorum, kolaylaştırıcı olacaksınız, zorlaştırıcı olmayacaksınız. Bu türlü bir kredi için başvuran esnaf olduğu vakit onlara da imkanlarınız neye el veriyorsa bu dayanağı inşallah kredi konusunda sağlayacaksınız. Herhalde Ziraat, Vakıf bu dediklerimi duymuştur.
Yatırım kredilerinde iş yeri ve taşıt alımlarında üst limiti 1 milyona çıkarmıştık. Yüzde 40 faiz oranıyla Halkbank’tan finansmana erişen esnaf enflasyona karşın yüzde 9,5 düzeyinde bir oranla buna ulaşabiliyor. Esnaf ve sanatkarlara sunduğumuz imkanlar ortasında sıfır faizli krediler de yer alıyor. Esnaflarımıza Halkbank’tan 234 milyar lira kaynak sağladık. Halkbank daha evvel devletin ve finans dalının kaynakları yalnızca aşikâr sermaye etraflarına akarken biz bu imkanları esnaf ve sanatkarlara sunduk.
Türkiye global iktisatla külliyen bütünleşmiş bir ülkedir. Dünyada yaşanan krizlerin Türkiye’yi es geçmesi elbette düşünülemez. Global fırtınadan ister istemez biz de etkileniyoruz. Üretimdeki aksamaların yansımalarını artık çok daha net görebiliyoruz. Tüm dünya son 40-50 yılın en yüksek enflasyon oranlarıyla uğraş etmektedir. İngiltere’de Sterlin patladı. Nereden nereye geldi. Övünüyorlardı… Fakat artık bugün aldığımız haberlerle patladılar. Bu meselelere bir de Rusya Ukrayna ortasındaki savaş eklendi. Güç fiyatları astronomik fiyatlara çıkmış, besin krizi ürkütücü boyutlara ulaşmıştır.
Avrupa kış mevsimini en az hasarla atlatmanın peşinde. AB ülkeleri bunun fikri içinde. Türkiye’nin bu türlü bir sorunu var mı? Yok. Güç tasarrufu davetlerini sizler de yakından takip ediyorsunuz. Parlamentoda yorgan, battaniye dağıtıyorlar. Öyleyse gereğini de sizler en hoş biçimde yapacaksınız.