ABD Merkez Bankası’nın (Fed) agresif faiz artışlarının süreceği sinyaliyle güçlenen doların tesiriyle Türk Lirası her gün tarihi rekorla paha kaybetmeye devam ediyor. Dünü 18.5170 liradan kapatarak bugün İstanbul hür piyasada 18.5440 liradan güne başlayan dolar, 18.5549 lira ile yeniden tarihi tepeye yükseldi. 17.9220 liradan güne başlayan euro ise 18.1129 liraya yükseldikten sonra 17.9220 liraya indi.
Küresel piyasalar istikamet arayışında
Küresel piyasalarda, tahvil faizlerindeki gevşemenin yatırımcı risk iştahındaki toparlanmaya katkı sağlaması ile karışık bir seyir izlenirken, bugün merkez bankası yetkililerinin açıklamalarının yanı sıra ABD’de büyüme ve Almanya’da enflasyon başta olmak üzere ağır bilgi gündemi takip edilecek.
Merkez bankalarının agresif faiz artırımlarının devam edeceği sinyali verdiği bir ortamda, İngiliz hükümetinin enflasyonla çabaya gölge düşürebilecek vergi indirimi planını duyurması ile tahvil ve döviz piyasasında yaşanan çalkantı, dün İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) tahvil alımı atılımını açıklamasının akabinde duruldu.
Bankadan yapılan açıklamada, piyasa işleyişinin tekrar sağlanması hedefiyle uzun vadeli İngiltere devlet tahvillerinin süreksiz alımlarına başlandığı bildirildi. Tahvil alımlarının bir vakit sınırlaması olacağı vurgulanan açıklamada, “İhaleler 14 Ekim’e kadar sürecektir. Piyasa işleyişine yönelik risklerin azaldığına karar verildiğinde, alımlar meselesiz ve tertipli bir biçimde azalacaktır” tabirleri kullanıldı
BoE’nin açıklaması sonrası İngiltere’nin 10 yıllık tahvil faizi, yaklaşık 4 yılın tepesi olan yüzde 4,54 düzeyinden yüzde 4’e kadar geri çekildi. Ülkenin 30 yıllık tahvil faizi de 1992’den bu yana en büyük düşüşünü kaydetti. Almanya, Fransa ve İtalya tahvil faizlerinde de düşüş eğilimi öne çıkarken, dün Nisan 2010’dan bu yana birinci defa yüzde 4’ün üzerini gören ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,70’e kadar geri çekilmesinin akabinde yüzde 3,78’de dengelendi.
Dolar endeksi 20 yılın zirvesinde
Tahvil piyasasındaki gevşeme sonrası artan risk iştahı döviz piyasasında da tesirini gösterirken, dolar endeksindeki düşüşle emtia fiyatları üzerindeki baskı azaldı. Dün dolar endeksi 20 yılın tepesi olan 114,8’den 112,6’ya kadar geriledi, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 4,4 artışla 88,1 dolara, altının ons fiyatı da yüzde 1,9 yükselişle 1.660 dolara çıktı.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında da alıcılı bir seyir izlendi. Dow Jones endeksi yüzde 1,88, S&P 500 endeksi yüzde 1,97 ve Nasdaq endeksi yüzde 2,05 yükseldi. ABD’nin endeks vadeli kontratları, yeni güne ise sonlu da olsa satıcılı başladı.
Avrupa tarafında, güç krizine ait gelişmeler, bölge ekonomilerine yönelik artan resesyon dertleri ve merkez bankası yetkililerinin açıklamaları piyasalara istikamet veren temel gelişmeler olmaya devam ediyor. Dün Avrupa Birliği (AB), Rusya’ya karşı ticaret yasakları ve Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasını içeren sekizinci yaptırım paketini teklife sunarken, Rusya’ya ilişkin Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru çizgisindeki gaz sızıntılarına ait başlatılan soruşturmalar da gündemi meşgul etti.
Öte yandan BoE’nin açıklaması sonrası dolar karşısında tarihi düşük düzeyde süreç gören sterlin ve 20 yılın en düşük düzeyinde hareket eden euroda toparlanma isteği öne çıktı. Bu gelişmelerle dün Avrupa borsalarında İtalya hariç alıcılı bir seyir izlendi. İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,30, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,36 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,19 yükselirken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,52 kıymet kaybetti. Bu sabah prestijiyle sterlin/dolar paritesi 1,0790’dan, euro/dolar paritesi 0,9690’dan süreç görüyor. Avrupa endeks vadeli kontratları şu dakikalarda karışık bir seyir izliyor.
Asya tarafında, bugün bilgi akışının zayıf olması ile New York borsası kapanışında hakim olan müspet havanın devralınması dikkati çekiyor. Dolar/yen paritesi 144,5 ile 24 yılın doruğunda kalmaya devam ederken, dolar/yuan paritesi Kasım 2008’den bu yana gördüğü en yüksek düzey olan 7,25’ten 7,18’e çekildi.
Kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,8 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,1 yükselişle seyrediyor.
