Danıştay, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine dair Cumhurbaşkanı kararının iptali istemini oyçokluğuyla reddetti. Danıştay, temyiz yolunu açık tuttu. İptal isteminin reddinee 5 kişilik mahkeme heyetinden 3 üye onay verirken, 2 üye şerh düştü.
Danıştay’ın karar metninde “Bu prestijle; Anayasa tarafından verilen temsil yetkisi ve 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinede verilen yetkiye istinaden tesis edilmiş olan dava konusu Cumhurbaşkanı Kararında hukuka karşıtlık bulunmadığı ve davanın reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır” tabirlerine yer verildi.
‘Cumhurbaşkanının temsil yetkisi içerisinde’
Danıştay, kararın münasebetinde milletlerarası mutabakatların feshedilmesi, sona erdirilmesi ve mutabakatlardan çekilme kararlarının Cumhurbaşkanının ‘Türkiye Cumhuriyeti’nin Devlet Başkanı‘ sıfatıyla temsil yetkisi içerisinde olduğu belirtildi.
‘Yetkide ve metotta paralellik prensibine karşıtlık yok’
Danıştay, Cumhurbaşkanı kararnamesiyle İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesinin yetkide ve adapta paralellik unsuruna alışılmamış olmasına ait münasebetinde, İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılan tarih olan 20 Mart 2021’den evvel yeni hükümet sistemi kapsamında yürütme yetkisinin Bakanlar Şurası’ndan Cumhurbaşkanı’na geçtiği hatırlatıldı ve karşıtlık bulunmadığına hükmedildi.
‘İç hukukumuzda birçok düzenleme var’
Davacı avukatlarının İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasıyla bayana yönelik şiddet ve aile içi şiddetin önlenmesi ve şiddet mağdurlarının korunmasının eksik kalacağı savunmalarına Danıştay münasebetinde şöyle değindi:
“Kadına yönelik şiddet ve aile içi şiddetin önlenmesi ve şiddet mağdurlarının korunması gayesiyle iç hukukumuzda, Anayasa ve 6284 sayılı Kanun başta olmak üzere birçok düzenlemenin bulunmakta olduğu, bu düzenlemelere dayalı uygulamaların da belirlenen plan dahilinde hayata geçirildiği anlaşılmaktadır.“
Ne olmuştu?
İstanbul Mukavelesi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan‘ın imzasıyla 20 Mart 2021’de feshedildi. Gece yarısı Resmi Gazete‘de yayınlanan kararla Türkiye’nin mukaveleden çekilmesi bayanların reaksiyonunu topladı. Danıştay’a çok sayıda çekilme kararının iptaline ait dava açıldı.
Danıştay 10. Dairesi, 29 Haziran 2021’de yürütmenin durdurulması istemini oy çokluğuyla reddetti, bu karara yapılan itirazın da 18 Kasım 2021’de Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından reddine karar verildi.
Sözleşmeden çekilme kararının iptali talepli açılan 10 davayı birleştirerek 28 Nisan’da duruşma yapan Danıştay 10. Dairesi, birebir bahisteki 60’a yakın davayı da 20’şerli kümeler halinde üç başka duruşmada ele almayı kararlaştırmıştı.
Danıştay savcıları aksini mütalaa etmişti
Diyarbakır Barosu Başkanlığı tarafından yapılan müracaat için mütalaasını sunan Danıştay Savcısı Aytaç Kurt, “BMM’nin onayına bağlı bir memleketler arası mukavelenin kaldırılması da yeniden TBMM’nin tasarrufu ile mümkün olabilir” demişti.
Gelecek Partisi İnsan Haklarından Sorumlu Genel Lider Yardımcısı Prof. Dr. Serap Yazıcı‘nın açmış olduğu davada da Danıştay Savısı, misal bir görüşle mütalaa vermişti.
Danıştay Savcısı Nazlı Yanıkdemir de mütalaasında Meclis kararıyla yürürlüğe konulan İstanbul Sözleşmesi’nden Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile çıkılamayacağını söylemişti.
