Anayasa Mahkemesinin iptal kararı sonrası şahsî dataların korunması hassasiyeti göz önüne alınarak tekrar düzenlenen güvenlik Escort Okmeydanı soruşturması ve arşiv araştırması süreçleri 7315 sayılı Kanun 17 Nisan 2021 tarihinde yayımlanarak uygulamaya girmişti
İlgili Kanunun 12 nci hususu uyarınca Devletin güvenliğini ulusun varlığını ve bütünlüğünü iç ve dış Okmeydanı Escort Bayan menfaatlerinin ziyan görebileceği yahut tehlikeye düşebileceği bilgi ve evraklar ile saklılık dereceli kamu çalışanı ile meslek kümelerinin tespiti ünite ve kısımların tariflerinin yapılması güvenlik soruşturmasının ve arşiv araştırmasının tarz ve Okmeydanı Escort asılları ile bunu yapacak üniteler ve kıymetlendirme kurullarının çalışma adap ve temelleri ile uygulamaya ait öbür konuları içeren Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yapılmasına Dair Yönetmelik 3 Haziran 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır
Buna nazaran kamu yönetimlerinde 25 4 2022 tarihli ve 5529 sayılı Cumhurbaşkanı Karan ile yürürlüğe konulan Kapalılık Dereceli Dokümanlarda Uygulanacak Tarz ve Asıllar Hakkında Yönetmelik kararlarına nazaran çok gizli ve gizli saklılık dereceli bilgi ve evrakları oluşturan ve saklayan ünite ve kısımlar saklılık dereceli ünite olarak belirlenmiştir Yönetimler buna kapalılık dereceli ünite ve kısımlarını belirleyerek Cumhurbaşkanlığına bildirecektir Cumhurbaşkanlığınca yapılacak kıymetlendirme sonrası zımnilik dereceli sınıfa uygun üniteler İçişleri Bakanlığına MİT ve Emniyet Genel Müdürlüğüne iletilecektir
Ayrıyeten kapalılık dereceli ünite ve kısmı olmasa dahi tüm kamu kurum ve kuruluşlarının teftiş ve kontrol üniteleri işçi üniteleri bilgi süreç üniteleri ve özel kalem müdürlükleri kapalılık dereceli ünitelerden sayılmıştır Bu ünitelerde istihdam edilecek işçiye güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yaptırılacaktır
İŞTE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
ESKİ BİÇİMİ |
YENİ BİÇİMİ |
Maksat Husus 1 – Bu Yönetmeliğin maksadı; yetkili olmayan şahısların bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün ziyan görebileceği yahut tehlikeye düşebileceği bilgi ve evrakların bulunduğu bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının zımnilik dereceli ünite ve kısımlarını belirlemek, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak işçi ile birinci sefer yahut tekrar kamu hizmeti ve misyonlarına atanacaklar hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını düzenlemektir. |
Gaye HUSUS 1- (1) Bu Yönetmeliğin maksadı, yetkili olmayan bireylerin bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün ziyan görebileceği yahut tehlikeye düşebileceği bilgi ve dokümanlar ile kapalılık dereceli ünite ve kısımların tespitine, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılmasına ve kıymetlendirme komitelerinin çalışmalarına ait adap ve asılları belirlemektir. |
Kapsam Husus 2 – Bu Yönetmelik; yetkili olmayan şahısların bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğinin, iç ve dış menfaatlerinin, ulusal varlığın ve bütünlüğün ziyan görebileceği yahut tehlikeye düşebileceği bilgi ve evrakları, bunların toplanmasını ve sürecini yürüten bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili ünite ve kısımlarının belirlenmesini, Türk Silahlı Kuvvetlerinde, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalışacak çalışanı, birinci kez yahut tekrar kamu hizmeti ve misyonlarına atanacakları ayrıyeten bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının yurtdışı teşkilatlarında daima görevlendirilecek bütün işçi için yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının temel ve metotlarını, bunu yapacak mercileri, hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak zımnilik dereceli yerlerde çalışan kamu çalışanı ile meslek kümeleri ve üst kademe yöneticilerini kapsar. |
Kapsam HUSUS 2- (1) Bu Yönetmelik, haklarında güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılacak şahısları, talep eden kurum ve kuruluşları ve yapacak üniteleri kapsar. |
Destek Unsur 3 – Bu Yönetmelik 26/10/1994 tarihli ve 4045 sayılı Kanunun 1 inci unsuruna dayanılarak çıkarılmıştır. |
Destek HUSUS 3- (1) Bu Yönetmelik 7/4/2021 tarihli ve 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanununun 12 nci unsuruna dayanılarak hazırlanmıştır. |
Tanımlar Unsur 4 – Bu Yönetmelikte geçen; a) Kapalılık dereceli bilgi ve dokümanlar: Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarında yetkili olmayan şahısların bilgi sahibi olmaları halinde Devletin güvenliğini, iç ve dış menfaatlerini, ulusal varlığını ve bütünlüğünü ziyana uğratabilecek yahut tehlikeye düşürebilecek ileti, doküman, rapor, araç, gereç, tesis ve yerler hakkında kayıt edilmiş yahut edilmemiş bilgi ve dokümanları, b) Kapalılık dereceli ünite ve kısım: Saklılık dereceli bilgi ve evrakların bulunduğu bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarındaki makam sıralamasını, c) Kapalılık dereceli yer: Zımnilik dereceli bildiri, doküman, rapor, araç, gereç ve tesisler ile korunmaması halinde iç ve dış menfaatlerimizin ziyan görebileceği malzemelerin koruma edildiği, bulundurulduğu ve bunların korunması için güvenlik önlemleri alınmış olan her türlü dolap, kasa, oda ve sonlandırılmış bölgeyi, d) Saklılık dereceleri: Yetkisiz kimselere açıklanması sakıncalı görülen bilgilerin ehemmiyet derecesine nazaran sıralanması ve isimlendirilmesini, e) Bilmesi gereken: Bir zımnî evrakı yahut dokümanı fakat misyonundan ötürü öğrenen, onu inceleyen, uygulayan ve korumaktan sorumlu bulunanları, f) Arşiv araştırması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından hala aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile isimli sicil kaydının ve hakkında rastgele bir tahdit olup olmadığının mevcut kayıtlardan saptanmasını, g) Güvenlik soruşturması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından hala aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile isimli sicil kaydının ve hakkında rastgele bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteniğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmaksuretiyle saptanması ve değerlendirilmesini, h) Bildiri: Açık yahut kapalı olarak her türlü haberleşme araçlarıyla gönderilmek üzere üzere hazırlanmış bilgi yahut haberleri, i) Doküman: Bildiri dışında kalan her türlü yazılı, basılı yahut teksir edilmiş kitap, mecmua, broşür, etüd, mektup, program, buyruk,mumlu kağıt,kroki, plan, harita, sinema,fotoğraf, teyp ve görüntü kaseti, manyetik bant, disket ve gibisi öteki dokümanlarla kayıt yahut kayıt edilmemiş her türlü bilgi ve dokümanları içeren malzemeleri, j) İstihbarat: Çeşitli kaynak ve araçlardan elde edilen haberlerin sınıflandırılması, kaydı, değerlendirilmesi ve yorumlanmasından çıkarılan sonucu, k) Yıkıcı ve bölücü faaliyet: Devletin ülkesi ve milletiyle ayrılamaz bütünlüğünü bozmayı, Devletin ve Cumhuriyeten varlığını tehlikeye düşürmeyi, temel hak ve hürriyetleri yok etmeyi hedefleyen faaliyetleri, terör örgütleriyle aksiyon birliği içerisinde olmayı, bu örgütlere yardım etmeyi, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanmayı ya da kullandırmayı, bu örgütlerin propagandasını yapmayı, l) Üst kademe yöneticileri: Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşların üst kademelerinde misyon alan ve genel devlet siyaseti içerisinde, kuruma verilmiş olan kamu hizmetlerinin sevk ve yönetiminde yetkiyi haiz olup, sorumluluk taşıyan, en üst seviyede yönetimsel siyaset mevzularında karar verme sorumluluğuna sahip olan, kuruluşun planlama, örgütlendirme, işçi ve takımlarını yönetme, kontrol ve temsil üzere fonksiyonlarını yapan en az genel müdür ve gibisi seviyede şahısları, Söz eder. |
Tanımlar UNSUR 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen; a) Bilmesi gereken: Saklılık dereceli bilgi ve dokümanları lakin misyonundan ötürü öğrenen, onu inceleyen, uygulayan ve korumaktan sorumlu bulunanları, b) Kıymetlendirme Komitesi: Güvenlik soruşturması yahut arşiv araştırması sonucunda elde edilen ferdî dataların vazifeye atanma istikametinden değerlendirildiği komitesi, c) İstihbari faaliyet: İlgili kişi hakkında istihbarat üniteleri tarafından çeşitli kaynak ve araçlardan derlenen haber ve bilgilerin işlenmesi suretiyle data elde etme faaliyeti, ç) Ferdî bilgi: Kimliği makul yahut belirlenebilir gerçek şahsa ait her türlü bilgiyi, d) Kurum ve kuruluş: Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmasını talep eden kamu kurum ve kuruluşları ile ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, proje, tesis ve hizmetleri yerine getiren öbür kurum ve kuruluşu, e) Olgusal data: Yürütülecek misyonun gerektirdiği niteliklerle ilgisi bulunan, yorum içermeyen, somut yahut gözlemlenebilir ya da doğrulanabilir vakıalara dayanan bilgiyi, f) Üst kademe kamu yöneticisi: 3 sayılı Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Yollarına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile üst kademe kamu yöneticisi olarak belirlenen kişiyi, tabir eder. |
Zımnilik derecelerinin sınıflandırılması Husus 5 – Kapalılık dereceleri aşağıda belirtildiği formda dört sınıfa ayrılır. a)Çok bilinmeyen: Bilmesi gerekenlerin dışında öteki şahısların bilmelerinin istenmediği ve müsaadesiz açıklandığı takdirde Devletin güvenliğine, ulusal varlık ve bütünlüğe, iç ve dış menfaatlerimize hayati bakımdan son derece büyük ziyanlar verecek, yabancı bir devlete yararlar sağlayacak ve güvenlik bakımından harika ehemmiyeti haiz bildiri, rapor, doküman, araç, gereç, tesis ve yerler için kullanılır. b) Bâtın: Bilmesi gerekenlerin dışında öteki şahısların bilmelerinin istenmediği ve müsaadesiz açıklandığı takdirde Devletin güvenliğine, ulusal varlık ve bütünlüğe, iç ve dış menfaatlerimize önemli halde ziyan verecek, yabancı bir devlete yararlar sağlayacak nitelikte olan ileti, rapor, doküman, araç, gereç, tesis ve yerler için kullanılır. c) Özel: Müsaadesiz açıklandığı takdirde, Devletin menfaat ve itibarını haleldar edecek yahut yabancı bir devlete yararlar sağlayacak nitelikte olan ileti, rapor, doküman, araç, gereç, tesis ve yerler için kullanılır. d) Hizmete özel: Kapsadığı bilgi prestijiyle çok zımnî, zımnî yahut özel kapalılık dereceleri ile korunması gerekmeyen ancak bilmesi gerekenlerden diğeri tarafından bilinmesi istenmeyen bildiri, rapor, doküman, araç, gereç, tesis ve yerler için kullanılır. |
Saklılık dereceli bilgi ve dokümanlar HUSUS 5- (1) Zımnilik dereceleri ile zımnilik dereceli dokümanların sınıflandırılması, oluşturulması, kullanım yerleri, muhteviyatı, yeniliği ve öteki konularda 25/4/2022 tarihli ve 5529 sayılı Cumhurbaşkanı Karan ile yürürlüğe konulan Kapalılık Dereceli Evraklarda Uygulanacak Adap ve Asıllar Hakkında Yönetmelik kararları uygulanır. |
Yönerge Unsur 6- Kamu kurum ve kuruluşlarınca saklılık dereceli ünite ve kısımları ile bunların misyonları ve 9/B unsuru kapsamına giren konuları düzenleyen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yönergesi hazırlanarak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapacak kurumlara ve Cumhurbaşkanlığına gönderilir. 9/A ve 9/B unsurları kapsamında sayılanlara ait yönergesi bulunmayan ünitelerin talepleri ile yönergelerinde belirtilen ünite ve kısımlar dışında çalışanlar için yapılmış olan talepler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapacak kurumlarca yerine getirilmez. |
Zımnilik dereceli ünite ve kısımlar HUSUS 6- (1) Zımnilik dereceli ünite ve kısımlar, kamu kurum ve kuruluşlarında Saklılık Dereceli Dokümanlarda Uygulanacak Tarz ve Temeller Hakkında Yönetmelik kararlarına nazaran “çok gizli” ve “gizli” zımnilik dereceli bilgi ve dokümanları oluşturan ve saklayan ünite ve kısımlardır. (2) Kamu kurum ve kuruluşları, saklılık dereceli ünite ve kısımları birinci fıkra mucibince belirler. Lakin tüm kamu kurum ve kuruluşlarının; teftiş ve kontrol üniteleri, işçi üniteleri, bilgi süreç üniteleri ve özel kalem müdürlükleri zımnilik dereceli ünitelerden sayılır. (3) Kamu kurum ve kuruluştan tarafından ikinci fıkra mucibince belirlenen saklılık dereceli ünite ve kısımlar Cumhurbaşkanlığına bildirilir. Lakin bu bildirim vilayet özel yönetimleri ve vilayet özel yönetimlerinin üyesi olduğu mahalli yönetim birlikleri ile köylere hizmet götürme birlikleri için İçişleri Bakanlığına, belediyeler ve bağlı kuruluşları ile belediyelerin üyesi olduğu mahalli yönetim birlikleri için Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yapılır. İlgili bakanlık tarafından yapılan inceleme sonucunda birinci fıkraya uygun olduğu tespit edilen bildirimler Cumhurbaşkanlığına iletilir. (4) Cumhurbaşkanlığına bildirilen ünite ve kısımların birinci fıkra kapsamında olup olmadığı değerlendirildikten sonra uygun görülenler Cumhurbaşkanlığınca İçişleri Bakanlığı, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğüne gönderilir. |
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapacak makamlar Husus 7 – Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki yönetim amirlikleri tarafından yapılır. (2) İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık İstihbarat Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı’ndaki bilgi kayıtları ile Adalet Bakanlığı İsimli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ndeki isimli sicil kaydı, talepleri üzerine, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapacak makamlar ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilgili ünitelerine verilir. |
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapacak üniteler UNSUR 10- (1) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması; a) Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, b) Emniyet Genel Müdürlüğü, c) Mahalli mülki yönetim amirlikleri, tarafından yapılır. (2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli üniteler, kendilerine iletilen taleple sonlu olarak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının arşivlerinden ve elektronik bilgi süreç merkezlerinden gerekli bilgi ve dokümanlar ile 7315 sayılı Kanunun 4 üncü unsurunun birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamındaki karar ve kayıtları almaya yetkilidir. (3) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla vazifeli ünitelerde yetkilendirilmiş işçi; a) Hukuka ters olarak elektronik ortamda yahut bilgisayar kayıtlarında ve loğlarında şahsî datalarla ilgili sorgulama yapamaz. b) Log kayıtlarım değiştiremez yahut silemez. c) Elde edilen bilgileri paylaşamaz yahut yayın yoluyla duyuramaz. ç) Misyonu gereği öğrendiği yahut edindiği ferdî bilgi yahut evrakları, yetkisiz şahıslarla paylaşamaz ya da basın ve yayın kuruluşlarına yahut öteki bağlantı kanallarına veremez. (4) Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapmakla vazifeli üniteler tarafından, üçüncü fıkrada belirtilen konulara ait gerekli önlemler alınır. |
Hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak işçi Unsur 8 -Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığınca, a) Güvenlik soruşturması; 1) 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 3 sayılı Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Yöntemlerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin ekli cetvellerinde belirtilen takım, durum ve vazifelere atanacaklar için Cumhurbaşkanlığınca gönderilen taleplerde yer alanlar, 2) Kamu kurum ve kuruluşlarınca yurtdışı teşkilatında görevlendirilecek öteki işçi için Cumhurbaşkanlığınca gönderilen taleplerde yer alanlar, 3) Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığında çalışan yahut çalışacak olan işçi, hakkında yapılır. b) Arşiv araştırması; 1) 3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin ekli cetvellerinde belirtilen takım, konum ve vazifelere atanacaklar için Cumhurbaşkanlığınca gönderilen taleplerde yer alanlar, 2) Yurtdışı teşkilatlarında çalıştırılacak yabancı asıllı şahıslar için Cumhurbaşkanlığınca gönderilen taleplerde yer alanlar, hakkında yapılır. Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki yönetim amirliklerince birinci fıkra dışında kalanlar hakkında güvenlik soruşturması yahut arşiv araştırması ilgili kurumun talebi doğrultusunda yapılır. Cumhurbaşkanlığınca, birinci fıkranın (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentleri ile (b) bendinde sayılanlar hakkında Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki yönetim amirliklerine güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yaptırılabilir. Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğünün birbirlerinin işçisi hakkında yapacakları güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının temel ve metotları ile bu Yönetmeliğin uygulanmasında kullanılacak bilgi ve dokümanların karşılıklı değişimi Cumhurbaşkanının onayıyla yürürlüğe konulacak temeller ile düzenlenir. |
Hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacaklar HUSUS 9- (1) Statüsü yahut çalıştırma biçimine bağlı olmaksızın birinci kere yahut tekrar memuriyete veyahut kamu vazifesine atanacaklar hakkında arşiv araştırması yapılır. (2) Aşağıda belirtilenler hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması birlikte yapılır: a) Kamu kurum ve kuruluşlarının zımnilik dereceli ünite ve kısımlarında çalıştırılacak kamu çalışanı. b) Ulusal Savunma Bakanlığı teşkilatında çalıştırılacak kamu işçisi. c) Genelkurmay Başkanlığında çalıştırılacak kamu çalışanı. ç) Emniyet Genel Müdürlüğünde çalıştırılacak kamu çalışanı. d) Jandarma Genel Komutanlığında çalıştırılacak kamu çalışanı. e) Kıyı Güvenlik Komutanlığında çalıştırılacak kamu işçisi. f) Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığında çalıştırılacak kamu çalışanı. g) Ceza infaz kurumlan ve tutukevlerinde çalışacak işçi. ğ) Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışacak öğretmenler. h) Üst kademe kamu yöneticileri. ı) Özel kanunları mucibince güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına tabi tutulan şahıslar. i) Ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, proje, tesis ve hizmetlerde statüsü yahut çalıştırma biçimine bağlı olmaksızın istihdam edilenler. |
Türk Silahlı Kuvvetleri çalışanı Husus 9 – Türk Silahlı Kuvvetleri çalışanı hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına ait talepler Ulusal Savunma Bakanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığına iletilir. Bunlar hakkındaki güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ve/veya Emniyet Genel Müdürlüğüne yaptırılır. |
|
Kapalılık dereceli ünitelerde çalışacak işçi Unsur 9/A– Kamu kurum ve kuruluşlarının saklılık dereceli ünite ve kısımlarının hiyerarşik olarak bağlı bulunduğu üst kademe yöneticilerinden bakan yardımcısı, kurum ve kuruluş lideri, genel müdür, müstakil ünite amirleri ile bunların yardımcıları, vali, büyükelçi ve bu ünite ve kısımların çalışanları hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına ait talepler Cumhurbaşkanlığına iletilir. Bunlar hakkındaki güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ve/veya Emniyet Genel Müdürlüğüne yaptırılır. |
|
Öbür talepler HUSUS 9/B– Ulusal güvenliği direkt etkileyen stratejik kıymeti haiz kurum ve kuruluşların üst yöneticileri ile bu kurum ve kuruluşlar vasıtasıyla yürütülen projelerde vazife alan kritik kıymeti haiz işçi hakkında ilgili kamu kurum ve kuruluşunun talebi doğrultusunda ilgili kişinin yazılı muvafakati alınmak kaydıyla Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ve/veya Emniyet Genel Müdürlüğüne güvenlik soruşturması yahut arşiv araştırması yaptırılır. |
|
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yenilenmesi Husus 10 – Gerekli görülen hallerde ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yenilenmesini isteyebilirler. |
|
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında araştırılacak konular Husus 11 –Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında kişinin içinde bulunduğu ortam dikkate alınarak, kişinin kayıtlı ikamet adresi ile fiilen ikamet ettiği adres temel alınmak suretiyle; a) Kimlik denetimi, kimlik kayıtlarının doğruluk derecesi, uyrukluğu, geçmişte yabancı bir devletin uyrukluğuna girip girmediği, b) Genel kolluk kuvvetlerinin ve istihbarat ünitelerinin arşivlerinde bilgiler bulunup bulunmadığı, isimli sicil kaydının ve hakkında arama kaydı yahut rastgele bir tahdidin olup olmadığı, c) Terör örgütlerine yahut Ulusal Güvenlik Kurulunca Devletin ulusal güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum yahut kümelere üyeliği, mensubiyeti yahut iltisakının bulunup bulunmadığı ve 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Cürümler Hakkında Kanuna ve Atatürk prensip ve inkılaplarına karşıt davranıp davranmadığı, ç) Gurur ve haysiyetini ihlal edecek ve misyonuna yansıyacak halde kumara, uyuşturucuya, içkiye, paraya ve çok bir biçimde menfaatine düşkün olup olmadığı, ahlak ve adaba alışılmamış davranıp davranmadığı, d) Yabancılarla, bilhassa hasım ve hasım olması olası Devlet mensupları ve temsilcileriyle ilgili derecesinin iç yüzü ve nedeni, araştırılır. |
Arşiv araştırması HUSUS 7- (1) Arşiv araştırması; a) Kişinin isimli sicil kaydının, b) Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından hala aranıp aranmadığının, c) Kişi hakkında rastgele bir tahdit olup olmadığının, ç) Kişi hakkında katılaşmış mahkeme kararları ve 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci hususunun beşinci ve 231 inci hususunun on üçüncü fıkraları kapsamında alman kararlar ile kişi hakkında devam eden yahut sonuçlanmış olan soruşturma ya da kovuşturmalar kapsamındaki olguların, d) Hakkında kamu vazifesinden çıkarılma ya da mutlaklaşmış memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının, mevcut kayıtlardan tespit edilmesidir. Güvenlik soruşturması HUSUS 8- (1) Güvenlik soruşturması, arşiv araştırmasındaki konulara ek olarak kişinin; a) Misyonun gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal datalarının, b) Yabancı devlet kurumlan ve yabancılarla ilişiğinin, c) Terör örgütleri yahut hata işlemek emeliyle kurulan örgütlerle hareket birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının, mevcut kayıtlardan ve kişinin misyonuna yansıyacak konuların kontrole elverişli olacak usullerle yerinden araştırılmak suretiyle tespit edilmesidir. |
Sistem Unsur 12 – Bu Yönetmelik kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarınca yaptırılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında aşağıdaki yol izlenir : a ) 9/A ve 9/B unsurları kapsamındaki talepler direkt Cumhurbaşkanlığına iletilir. b ) Emniyet Genel Müdürlüğü ve/veya mahalli mülki yönetim amirliklerince (a) bendi kapsamındaki talepler hariç yapılması öngörülen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması ilgili bakanlık yahut kamu kurum ve kuruluşlarının talebi üzerine gerçekleştirilir. Vilayetlerden gelen talepler valilikler aracılığıyla yapılır. c) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması taleplerinin ilgili makama ulaşmasından itibaren arşiv araştırması sonuçları en geç 30 iş günü, güvenlik soruşturması sonuçları en geç 60 iş günü içinde cevaplandırılır. Soruşturma ve araştırma sonucunu içeren bilgi ve evraklar ilgilinin sürecini yapan makamlardaki belgesinde taban “gizli” zımnilik derecesinde aidiyet konusuna nazaran fiziki ve/veya elektronik ortamda koruma edilir. ç) Güvenlik soruşturmasını ve arşiv araştırmasını isteyen makama kişi hakkında karar vermeye kâfi bilgiler aktarılır. d ) Güvenlik soruşturmasının ve arşiv araştırmasının nasıl ve ne formda yapılacağı, soruşturma yapmaya yetkili makamların misyon talimatları ile belirlenir. e ) Mahalli mülk yönetim amirliklerince yapılmış olan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında durumu saptananların evrakının bir örneği evrak açılmak üzere Emniyet Genel Müdürlüğüne gönderilir f) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması taleplerine, ilgili kişinin ismi, soyadı ve kimlik numarası bilgilerini içeren liste dijital ortama kaydedilerek eklenir. Fakat Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığına iletilmek üzere gönderilen güvenlik soruşturması talep yazılarına, kelam konusu liste yerine bu Yönetmeliğin ekinde yer alan güvenlik soruşturması formu dijital ortama kaydedilerek eklenir. |
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında izlenecek metot UNSUR 11- (1) Cumhurbaşkanlığının arşiv araştırması ve/veya güvenlik soruşturması talepleri, Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığınca ve/veya Emniyet Genel Müdürlüğünce karşılanır. (2) Kurum ve kuruluşların talebi üzerine yapılacak arşiv araştırması, Emniyet Genel Müdürlüğü ve/veya mahalli mülki yönetim amirliklerince gerçekleştirilir. (3) Dördüncü fıkra kararı gizli kalmak kaydıyla; a) Ulusal Savunma Bakanlığında uzman erbaş, kontratlı er/erbaş ve emekçi olarak çalıştırılacak işçiye, b) Emniyet Genel Müdürlüğünde çalıştırılacak kamu işçisine, c) Jandarma Genel Komutanlığında çalıştırılacak kamu işçisine, ç) Kıyı Güvenlik Komutanlığında çalıştırılacak kamu çalışanına, d) Ceza infaz kurumlan ve tutukevlerinde çalıştırılacaklara, e) Kamu kurum ve kuruluşlarında çalıştırılacak öğretmenlere, f) Kurum ve kuruluşlarının kapalılık dereceli ünitelerinde misyon yapacaklara, ait güvenlik soruşturması ile dördüncü fıkrada yer almayan başka güvenlik soruşturmaları, direkt yapılacak talep üzerine Emniyet Genel Müdürlüğü ve/veya mahalli mülki yönetim amirliklerince gerçekleştirilir. Vilayetlerden gelen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması talepleri valilikler tarafından yerine getirilir. (4) Aşağıda belirtilen şahıslar hakkındaki güvenlik soruşturması talepleri Cumhurbaşkanlığına iletilir ve bunlar hakkındaki güvenlik soruşturması Ulusal İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ve/veya Emniyet Genel Müdürlüğüne yaptırılır: a) Kurum ve kuruluşların kapalılık dereceli ünite ve kısımlarında vazife yapacaklardan; merkez teşkilatındaki şube müdürü, dengi ve üstü ünite amirleri ile 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Kanunun 36 ncı hususunun “Ortak Hükümler” kısmının (A) fıkrasının (11) numaralı bendi ile ek 41 inci hususunda sayılanlar ve mesleğe özel yanşma imtihanına tabi tutulmak suretiyle alınanlar. b) İhtisas alanlarına da yer verilmek suretiyle Ulusal Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığında çalıştırılacak kamu çalışanı. c) Üst kademe kamu yöneticileri. ç) 24/2/1983 tarihli ve 2802 sayılı Yargıçlar ve Savcılar Kanunu kapsamında hakim ve savcı adaylığına atanacaklar ile hakimlik ve savcılık mesleğine kabul edilecekler. d) 9/6/1930 tarihli ve 1700 sayılı Dahiliye Memurları Kanunu kapsamında kaymakam adaylığına atanacaklar. e) 7/7/2010 tarihli ve 6004 sayılı Dışişleri Bakanlığı İşçisine Ait Kimi Düzenlemeler Hakkında Kanun kapsamında aday meslek memurluğu ile aday konsolosluk ve ihtisas memurluğuna atanacaklar ile direkt yurtdışı teşkilatında istihdam edilecekler. f) Ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, proje, tesis, hizmetlerde statüsü yahut çalıştırma biçimine bağlı olmaksızın istihdam edilecekler. g) 29/6/2004 tarihli ve 5202 sayılı Savunma Sanayii Güvenliği Kanunu kapsamındakiler. (5) Arşiv araştırması taleplerine, ilgili kişinin; ismi, soyadı ve kimlik numarası bilgilerini içeren liste elektronik ortamda eklenir. (6) Güvenlik soruşturması taleplerine, ilgili kişinin; ismi, soyadı, kimlik numarası, aktüel adresi, irtibat bilgileri, mezun olduğu okul, son çalıştığı işyeri ve unvan bilgilerini içeren liste elektronik ortamda eklenir. (7) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması taleplerinin ilgili kuruma ulaşmasından itibaren; a) Arşiv araştırması sonuçlan en geç 30 iş günü, b) Güvenlik soruşturması sonuçlan en geç 60 iş günü, içinde talep eden kuruma bildirilir. Soruşturma ve araştırma sonucunu içeren bilgi ve evraklar, ilgilinin sürecini yapan kurum belgesinde taban “gizli” saklılık derecesinde aidiyet konusuna nazaran fiziki ve/veya elektronik ortamda koruma edilir. Lakin bu bilgi ve dokümanlardan istihbari faaliyetlere bahis olanlar elektronik ortamda koruma edilemez. (8) Dördüncü fıkranın (f) bendinde belirtilenlerin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılmasına ait taleplerde, ilgili yahut bağlı bulunulan bakanlık yahut kamu kurum ve kuruluşu tarafından bu ünite, proje, tesis yahut hizmetin ulusal güvenlik açısından taşıdığı stratejik ehemmiyet gerekçelendirilerek belirtilir. (9) 6 ncı hususun üçüncü fıkrası ve bu unsurun sekizinci fıkrası mucibince bildirimde bulunmayan kamu kurum ve kuruluşlarının güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması talepleri güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapacak ünitelerce yerine getirilmez. |
Kapalılığa uyma Husus 13 – Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının her evresinde katiyen kapalılığa uyulur. Soruşturma ve araştırma evre ve sonucu bilmesi gerekenlerden diğerine açıklanmaz. |
Ferdî dataların korunmasına ait temel prensipler HUSUS 13- (1) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında kişinin istihbari faaliyetlere bahis olmayan kendisiyle ilgili şahsî bilgileri hakkında bilgilendirilmesi, bu bilgilere erişmesi, bunların düzeltilmesi ve silinmesi taleplerine ait önlemler alınır. (2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına bahis ferdî dataların gerçek ve aktüel olması temeldir. Bu bilgiler, işlendikleri hedefle irtibatlı, sonlu ve ölçülü olarak kullanılır. (3) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında yürütülen iş ve süreçlerde, 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Ferdî Bilgilerin Korunması Kanununun 4 üncü hususunda belirtilen genel unsurlara ters hareket edilemez. Fakat ulusal savunma, ulusal güvenlik, kamu güvenliği, kamu nizamı ve ekonomik güvenlik ile ilgili istihbarat faaliyetleri kapsamında elde edilen bilgiler bireye verilemez. Şahsî data güvenliği ve zımnilik HUSUS 14- (1) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla misyonlu üniteler ile Kıymetlendirme Komiteleri, data güvenliğine ait tedbirleri alır. (2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması süreçlerinin her evresinde saklılığa uyulur. İlgili bilgi ve dokümanlar yasal olarak bilmesi gerekenlerden diğerine verilmez ve açıklanmaz. Arşiv araştırmasındaki konular hariç olmak üzere güvenlik soruşturması kapsamında elde edilen tüm datalara ait bilgi ve dokümanlar ile Kıymetlendirme Komitesi kararlarına yönelik süreçler, Zımnilik Dereceli Evraklarda Uygulanacak Yöntem ve Asıllar Hakkında Yönetmelikte “gizli” zımnilik dereceli dokümanlar için belirtilen kararlara nazaran yürütülür. (3) Bu Yönetmelik kapsamında elde edilen ferdî datalar, gayesi dışında işlenemez ve aktarılamaz. Ferdî bilgilerin silinmesi ve yok edilmesi UNSUR 15- (1) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sırasında elde edilen şahsî datalar, işlenme emelinin ortadan kalkması halinde yahut her durumda iki yılın sonunda Kıymetlendirme Kurullarınca silinir ve yok edilir. (2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapan ünitelerdeki istihbari faaliyete bahis olmayan ilgilisine ilişkin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına ilişkin datalar, iki yılın sonunda silinir ve yok edilir. (3) Bu datalar, sürece karşı dava açılması halinde karar katılaşmadan silinemez ve yok edilemez. Mahkemelerin bu mevzudaki talepleri, Kıymetlendirme Kurulunun bünyesinde bulunduğu ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından karşılanır. Mahkemenin muhtemel taleplerinin karşılanabilmesinde muhtaçlık duyulabilecek ilgili evrakın saklanabilmesi için bu durum güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapan üniteye ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından bildirilir. Dava sonucunda verilen karar katılaştığında ise ilgili güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapan üniteye ferdî dataların silinmesi ve evrakın imha edilebilmesi için ayrıyeten ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından bildirimde bulunulur. |
Sorumluluk Unsur 14 – İlgili bakanlık ile kamu kurum ve kuruluşlarının amirleri güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını bu Yönetmelik kararlarına nazaran yaptırmaktan sorumludurlar. |
|
Kıymetlendirme Husus 15 -Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin kıymetlendirilmesi gayesiyle gerektiğinde kişinin kapalılık dereceli ünite, kısım ve saklılık dereceli yerler ile askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatları, ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde çalıştırılıp çalıştırılmamaları, yer değiştirerek bu misyonlara devam edip etmemeleri ile 657 sayılı Kanunun 48 inci unsuru kapsamında belirtilen kaideleri taşıyıp taşımadığı üzere konuları incelemek ve sonucunu sorumlu amirin takdirine sunmak üzere; bakanlıklarda görevlendirilecek bakan yardımcısının, öteki kamu kurum ve kuruluşlarında en üst amirin, üniversitelerde rektörün, vilayetlerde valinin başkanlığında, işçi ünite amiri, hukuk müşaviri ve varsa güvenlik işlerinden sorumlu ünite amirinden oluşan kıymetlendirme komitesi kurulur. Cumhurbaşkanlığında kurulacak Kıymetlendirme Kurulu İdari İşler Liderinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin başkanlığında belirlenecek genel müdürlerin iştirakiyle oluşur. Türk Silahlı Kuvvetlerinde ise bu Kurulun oluşumu kendi yönergeleri ile belirlenir. Kıymetlendirme Komitesinin çalışma tutanakları ve kararları kapalıdır. |
Kıymetlendirme Komitesi HUSUS 12- (1) Yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgilerin kıymetlendirilmesi emeliyle Kıymetlendirme Kurulu kurulur. Kıymetlendirme Kurulu; Cumhurbaşkanlığında idari İşler Liderinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığında genel sekreter yardımcısının, bakanlıklarda bakan yardımcısının, öteki kamu kurum ve kuruluşlarında en üst yöneticinin görevlendireceği bir üst kademe yöneticisinin, üniversitelerde rektör yardımcısının, valiliklerde vali yardımcısının başkanlığında, teftiş/denetim, işçi ve hukuk üniteleri ile uygun görülecek başka ünitelerden birer üyenin iştirakiyle lider dahil en az beş şahıstan ve tek sayıda olacak formda oluşturulur. Ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, proje, tesis ve hizmetlerde istihdam edilecekler hakkındaki kıymetlendirme, ilgili bakanlık ya da kamu kurumlan bünyesindeki Kıymetlendirme Komitesince yapılır. (2) Memuriyet yahut kamu misyonlarına uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak yorum içermeyen olgusal bilgiler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla misyonlu ünitelerce ilgili kamu kurum ve kuruluşunun bünyesinde kurulan Kıymetlendirme Komitesine iletilir. (3) Güvenlik soruşturması kapsamında elde edilen datalardan somut olarak gözlemlenemeyen yahut doğruluğu denetlenemeyenler ya da iftira olduğu veyahut kin ve düşmanlık üzere saiklerle verildiği açık olan bilgi ve beyanlar Kıymetlendirme Kuruluna iletilmez ve bu bilgi ve beyanlar kurulca dikkate alınmaz. Kıymetlendirme Komitesi gerekli görmesi halinde kendisine iletilen bilgiler hakkında bilginin kaynağını açıklamaksızın ilgili şahıstan açıklama yapmasını isteyebilir. (4) Kıymetlendirme Kurulu, yaptırılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen bilgileri tahlil ederek ilgili kişinin memuriyete ya da kamu misyonuna atanıp atanmaması yahut zımnilik dereceli ünite ve kısımlarda veyahut ulusal güvenlik açısından stratejik ehemmiyeti haiz ünite, proje, tesis ve hizmetlerde çalışıp çalışmaması üzere konularda objektif ve gerekçeli değerlendirmelerini yazılı olarak atamaya yetkili amire sunar. Mahkemeler tarafından istenildiğinde bu bilgiler sunulur. (5) Kıymetlendirme Kurulu üye tam sayısıyla toplanır, kararlarını oy çokluğuyla alır. (6) Kıymetlendirme Komitesinin sekretarya hizmetleri, bünyesinde bulunduğu ilgili kamu kurum ve kuruluşunun işçi süreçlerini yürüten ünitelerce yapılır. |
Yürürlükten kaldırılan kararlar Husus 16 – 8/3/1990 tarihli ve 90245 sayılı Bakanlar Şurası Kararı ile yürürlüğe konulan Güvenlik Soruşturması Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. |
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik UNSUR 16- (1) 14/2/2000 tarihli ve 2000/284 sayılı Bakanlar Heyeti Karan ile yürürlüğe konulan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. (2) Mevzuatta, birinci fıkra ile yürürlükten kaldırılan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğine yapılan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır. |
Yürürlük Husus 17 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. |
Yürürlük HUSUS 17- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. |
Yürütme Unsur 18 – Bu Yönetmelik kararlarını Cumhurbaşkanı yürütür. |
Yürütme UNSUR 18- (1) Bu Yönetmelik kararlarını Cumhurbaşkanı yürütür. |
Geçiş Kararları |
Zımnilik dereceli ünite ve kısımların bildirilmesi ile devam eden süreçler SÜREKSİZ HUSUS 1- (1) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından 6 ncı unsur mucibince belirlenen saklılık dereceli ünite ve kısımlar, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde Cumhurbaşkanlığına bildirilir. (2) Birinci fıkra mucibince bildirim yapılıncaya kadar talep edilecek güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmaları ile bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten evvel başlatılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması süreçleri, 16 ncı hususun birinci fıkrası ile yürürlükten kaldırılan yönetmeliğin 7315 sayılı Kanuna muhalif olmayan kararlarına nazaran sonuçlandırılır. |