İktidar partisi üç gün boyunca Kızılcahamam’ta kamptaydı. Türkiye’nin temel sıkıntılarına dair 30’uncu İstişare ve Kıymetlendirme Toplantısı yapıldı. Elbette iktisat de ele alındı. Kampın birinci gününde Meclis çalışmaları, iktisat, güvenlik ve dış siyaset oturumları yapıldı.
Birinci günkü oturumda faizsiz bankacılık üzerinde durulduğunu öğrendim. “Enflasyon? Döviz? Cari açık? İktisadın ana problemleri?” diye soracaksınız, haklı olarak. Faizsiz bankacılık, bu problemlerin da tahlil yolu olarak görülüyor olmalı.
Aslında faizsiz bankacılık ismi hakikat değil. Yanlışsız lakin gerçek değil. Sistem elbette faizsiz bankacılığa dayanıyor fakat Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu isimlendirmeden hoşlanmadığı, kızdığı belirtiliyor. Bunun yerine iştirak finans tabiri tercih ediliyor.
Hakikaten faizsiz bankacılık sözü mevzuattan çıkarılmış, onun yerine iştirak bankacılığı gelmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faize karşı görüşleri malum. Yüksek enflasyonun gerisinde yüksek faizin olduğunu düşünüyor. Merkez Bankası bu nedenle siyaset faizini yüzde 19’dan yüzde 14’e düşürdü. TL’nin pahasında sert düşüşe ve toplumun bir kısmından başkasına servet transferine yol açmasına karşın bu düzeyde tutmaya devam ediyor.
Aslında Cumhurbaşkanı yalnızca yüksek faize değil genel olarak faize karşı. Bu hususta pek net, “Faizle uğraşımı sonuna kadar sürdüreceğim. Şunu bir kere bilmemiz lazım: Bu bahiste nass ortada. Nass ortada olduğuna nazaran, sana bana ne oluyor?” demişti.
Faizlerin düşürülmesinde iştirak bankalarına büyük rol düştüğünü düşünüyor. Daha evvel kamu bankalarının iştirak finans şirketleriyle birlikte hareket edip faizleri düşürmelerini istediği belirtiliyor.
Aslında her ne kadar ismine faiz demeseler de iştirak bankalarının kullandırdığı paranın maliyetinin faizden aşağı kalır yanı yok. Hatta kimi periyotlarda iştirak bankaları öteki bankalardan daha yüksek maliyetle fon kullandırıyorlar. Yani sanılanın bilakis aslında sistemde faizin aşağı çekilmesine pek bir katkı sağlamıyorlar.
Son yıllarda art geriye açılan kamu iştirak bankalarının gerisinde işte bunun, özel iştirak bankalarında paranın maliyetinin piyasa faizini aratmaması gerçeğinin bulunduğu söz ediliyor.
Hatta bir orta önde gelen kamu bankalarından birinin iştirak bankasına dönüştürülmesinin de gündeme geldiği, bunun doğuracağı tüzel mahzurlar Cumhurbaşkanı’na anlatılınca vazgeçildiği belirtiliyor.
Yalnızca Cumhurbaşkanı değil, kamuda kimi yöneticilerin de faizlerin düşürülmesinde iştirak bankalarına büyük misyon düştüğü görüşünü savunduğu biliniyor.
İştirak bankaları, iktidarın verdiği tüm takviyeye karşın bugüne kadar çok fazla büyüyemedi, bankacılık sistemindeki hisseleri yüzde 10’u geçemedi. Kızılcahamam kampının buna bir tesirinin olup olmayacağını göreceğiz.
Olsa bile bunun iktisattaki meselelerin tahliline bir katkısı olmayacak. Zira Türkiye’nin temel problemi faizin yüksek olması değil, enflasyon ve cari açık.
Bu iki sıkıntıyı görmezden gelip faizin daha nasıl düşürülebileceğini tartışmak, felaketin eşiğindeyken meleklerin cinsiyetini konuşmaya benziyor.
