Fatih’te Bezmialem Vakıf Üniversitesi’nde ‘İstanbul’da Zelzele ve Tsunami Tehlikesi’ bahisli panel düzenledi. Panelde konuşan Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Dekanı ve Tabiat Bilimleri Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Şükrü Ersoy zelzele ve tsunami hakkında dikkat çeken bilgiler paylaştı.
‘Zamanı bilmiyoruz’
Türkiye’de pek çok fay zonu bulunduğunu ve bu zonların büyük zelzeleler oluşturabileceğini belirten Prof. Dr. Şükrü Ersoy, bunların tarihte sarsıntı oluşturduğunu ve gelecekte de oluşturabileceğini söyledi. “Dolayısıyla fay zonlarını çok âlâ tanıdığımız için nerelerde gerilim var, nasıl zelzele olacak, yaklaşık ne aralıklarda olacak bunu yer bilimciler biliyor” diyen Prof. Dr. Ersoy, “Bizim bilemediğimiz tam vakti, tam büyüklüğü ne olacak bunlar konusunda bilgimiz yok. Marmara’da yakın gelecekte 7’den büyük sarsıntı olacak diyoruz lakin hangi gün olacak bilmiyoruz. Bunu da dünyada hiç kimse bilmiyor” dedi.
‘Kentsel dönüşümde hakem devlet olmalı’
Depremle ilgili gerekli tedbirlerin alınmadığını tabir eden Prof. Dr. Ersoy, “Kentsel dönüşüm dediğimiz çok değerli bir proje var bunu şimdi her yerde faaliyete geçmiş, bitmiş değil. Yapılarımızı sarsıntıya karşı güçlendirmezsek nasıl dirençli kentler elde edeceğiz? Sarsıntıları sağlam yapılarda yaşamamız gerekiyor. Sağlam yapıları bir an evvel hazırlamalıyız ki yıkımlar ve can kayıpları yaşanmasın. Bu durumlarda hakemlik misyonu devlete düşmektedir” diye konuştu.
‘Bir zelzele geçmişte olmuşsa gelecekte de olabilir’
Türkiye’nin yüzde 100’ünün sarsıntı bölgesi olduğunu belirten Prof. Dr. Ersoy, “Marmara’da geçmiş tarihte büyük zelzeleler var. En büyük sarsıntı de küçük kıyamet denilen 1509 zelzelesi. Yıkımları ve meyyit sayıları fazla münasebetiyle bu sarsıntı bir daha tekrarlanırsa, bu sarsıntının 7.7 olduğu düşünülüyor. 7.7 ise Kocaeli zelzelesi üzere 2.8 kat daha büyük bir zelzele demektir. O yüzden 7.7 çok yıkıcı olabilir. Bir zelzele geçmişte olmuşsa gelecekte de olabildiğini gösterir. Bu türlü bir potansiyel Marmara’da var. Doğrultu atımlı fayların verebileceği azamî büyüklük 8 büyüklüğüdür” dedi.
‘Marmara Denizi’nin içinde büyük bir zelzele bekleniyor’
Prof. Dr. Şensoy, “Marmara Denizi’nin içerisinde gelecekte büyük bir sarsıntı bekleniyor. Bu İzmit Körfezi’nin çıkışıyla Tekirdağ açıkları ortasındaki bir bölgede olacak. Tahminen tek kesim tahminen de birkaç kesimli bir fay kırılması, bir zelzele yaşanabilir. Marmara zelzelesi çok değerli zira nüfus potansiyeli, yapı stoğu ve iktisadın kalbinin burada atması… Değerli bir para girdisi var. Münasebetiyle buradaki tedarik zinciri kırıldığı vakit Türkiye bundan çok etkilenir. Kıtalararası bir sorun olabilir. Bu yüzden Marmara sarsıntısına bir ulusal güvenlik sorunu üzere bakmak ve hazırlanmak lazım” tabirlerini kullandı.
‘Türkiye sonları içerisinde 8’den büyük sarsıntı olmaz’
Prof. Dr. Ersoy, “Türkiye sonları içerisinde 8’den büyük zelzele olmaz, imkansız. Yalnızca Güneybatı Anadolu’da, Yunan Adaları, Girit ve Rodos’un oralarda 9’dan büyük ya da yakın zelzele olabilir. Bu da bizi etkileyebilir” dedi.
Kültürel yapılara dikkat çekti
Türkiye’de 5.5’ten büyük zelzele oluşturabilir fay sayısının 500’e yakın olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Ersoy, “İstanbul medeniyetler kenti. Pek çok eser bırakmışlar. İstanbul surları, Ayasofya, Fatih Camii ve buna benzeri pek çok kültürel yapılar var. Bu yapılar İstanbul’un etrafındaki her zelzeleden etkilenmişler. Gelecekte de bu yapılar etkilenebilir” diye konuştu.
İstanbul için kritik uyarı
Prof. Dr. Ersoy, “İstanbul şimdiye kadar yaşadığı zelzeleleri merkezi kesimde yaşadı. Türkiye’nin en sağlam kayaçları üzerindeki yapı stoğunda sarsıntılar yaşandı. En son 1894’te sarsıntı olmuştu. Artık gelecekte sarsıntı bekliyoruz lakin yapı stoğu eski yerinde değil. Artık genişledi daha geniş alanlara yayıldı. Birebir vakitte tabanlar de değişti. Daha çürük yerler üzerinde yapı stokları var. Bu yüzden İstanbul geçmişte yaşadığı sarsıntılardan daha yıkıcı sarsıntıları görecektir dediğimizde bir kehanet olmaz” tabirlerini kullandı.
