Edebiyatımızın ‘Gül Yetiştiren Adam’ı, ‘Yedi Hoş Adam’ın son kalemi Rasim Özdenören vefatıyla sevenlerini yasa boğdu. Kurulduğu günden bu yana, 27 yıldır Yeni Şafak’ta fikir yazıları kaleme alan Özdenören’i uğurlamanın hüznünü yaşıyoruz bugün. ‘Bir sorunu bir sıkıntısı varsa insanın, o sıkıntısına deva için okumaya ve yazmaya yönelebileceğini’ söylerdi. Kederini hem niyet yazılarında hem de öykülerinde yüksek sesle söyleyen Özdenören, öykücülüğüyle yaşadığı periyoda olduğu üzere gelecek jenerasyonlara de öncülük etmeye devam edecek.
SEN YAZMAZSAN KİMSE YAZAMAZ
Yedi Hoş Adam olarak anılan Sezai Karakoç, Nuri Pakdil, Akif İnan, Rasim Özdenören, Alaaddin Özdenören, Fazilet Bayazıt ve Cahit Zarifoğlu’nun Maraş merkezli başlayan ve sonraki yıllarda devam eden birlikteliklerinden Diriliş, Edebiyat, Mavera üzere onlarca Türk edebiyatının unutulmaz mecmuaları ortaya çıkmış, bu isimler üzerinden bir jenerasyonun yetişmesini sağlamıştı. Hikaye yazmaya lise yıllarında başlayan Özdenören’in daima tekrarladığı bir şey vardı ve bu onun rehberi olmuştu: “Bunları sen yazmazsan öteki kimse yazmaz, yazamaz.”
BİZİM DÜNYAMIZIN HİKAYESİ
Gül Yetiştiren Adam kitabı yayınlandıktan sonra bu isimle anıldı. Müslümanca Düşünme Üzerine Denemeler kitabı onun kimliği oldu. Seksenli yıllar toplumcu gerçekçiliğin hakim olduğu bir periyottu ve sol kesim muharrirleri bu periyoda damgasını vurmuştu. Ama eksik kalan bir şeyler vardı ve bunu içten içe hisseden bir gençlik. Cahit Zarifoğlu şiirde, Rasim Özdenören kıssada bu damgayı itinayla asıl gerçekliğe getirdi. Yani Müslüman bir coğrafyada olması gereken yere. Yedi İklim Mecmuası Genel Yayın Direktörü Ali Haydar Haksal, “Özdenören’in hikayelerini okuduktan sonra ‘bunlar benim dünyamın öyküsü’ dedim. Zira o beşerler bana yabancı gelmiyordu, metafizik yoğunluk vardı” diyerek anlatıyor bunu.
DÜŞÜNÜR KİMLİĞİ BASKIN GELDİ
Sadık Yalsızuçanlar’ı hikaye yazmaya yönelten onun öyküleri oldu. Yalsızuçanlar, “Rasim Bey’in birinci devir hikayeleri toplumcu gerçekçilik üzerinden o çeşidin ulusal ve İslami versiyonu üzereydi. Reyhani dervişi olması sebebiyle o halkada edinmiş olduğu irfanı hikayelerine çok hoş sindirerek anlatırdı. Son yıllarda onun düşünür kimliği öykücü kimliğine baskın geldi” dedi.
AÇTIĞI YOL DEVAM EDECEK
Son ana kadar Genel Yayın Direktörlüğünü yürüttüğü Hece Mecmuasında birlikte çalıştığı Mehmet Narlı, “1950’lerden itibaren Müslüman Türk dünyasının yerli fikir ve sanat anlayışının yolunu açan son temsilcilerinden biri de rahmeti rahmana kavuştu. Ancak onların açtığı yol devam edecektir” tabirlerini kullandı. Kırk yıllık dostu Cemal Şakar ise, “Müslümanca hassasiyetle çağdaş hikayenin nasıl buluşacağına dair örnekler ortaya koydu. Yalnızca hikaye değil, yeniden Müslümanca hassasiyetle çağdaş çağı telif eden bir deneme külliyatı bıraktı. Bizim işimizi kolaylaştırdı. Yolumuzu kısalttı. Üzerimizde hakkı çoktur” dedi.
KEŞFEDİLDİM NECİP
2000’li yıllar tahminen de sahiden Özdenören’in öykücülüğünü tanımıyordu. Tanısaydı Necip Tosun’un günlüğüne yazdığı şu anekdot, fıkra olarak tarihe geçerdi. Lakin maalesef ki gerçek bir anı. Tosun, 21.09.2013 tarihinde yazdığı notu bizimle paylaştı: “Rasim Özdenören bugün gülümseyerek ‘keşfedildim Necip’ dedi. ‘Nasıl abi?’ dedim. ‘Geçtiğimiz aylarda yayınlanan hikayemi okuyan bir muharrir, mecmua yöneticisini arayarak, ‘Rasim Özdenören isimli genç arkadaşın hikayesi çok hoş, biraz kapalı ancak bu arkadaşın geleceği parlak’ demiş. Rasim Özdenören keyifle gülümserken, ‘Abi’ dedim, ‘sizi tanımaması bir yana en azından bu muharrir hikayeden kesin anlıyor.’ Kıssadan pay: Rasim Özdenören bile tanınmazken genç arkadaşlar hiç alınmasınlar.”
Yolculuğu Maraş’ta başladı
BÜROKRASİYİ DE ETKİLEDİ
Günümüze nispeten edebiyat dünyasıyla bürokrasinin çok daha istikrarlı yürüyen örnekleri vardı geçmişte. Özdenören de onlardan biri. Savaş Barkçın, işte o bürokratik tarafını anlatıyor: “Devlete birinci girdiğimde tanıdım. Bürokrasi ve siyaset hayatında ismi bilinen pek çok insanın yetişmesinde hisse sahibidir. Hepimizin üzerinde çok emeği var. Hem bürokrasi, hem edebiyat, hem de görgü manasında… Tam bir ağabeydi. Kimseyi kırmaz, genci, istekli insanı teşvik ederdi. Birinci yazılarımı ona göstermiştim. Birinci kısa öykülerimi de… Hepsini okur ve hoş sözlerle devam etmemi isterdi. Onda hem muhabbeti, hem de olaylara karşı itidalli ve dirayetli duruşu gördüm. Her işte aslı iman ve ahlaktı.”
Taziye bildirisi yağdı
Rasim Özdenören için siyaset ve edebiyat dünyasından taziye bildirisi yağdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Edebiyatımızın büyük ustalarından, Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Mükafatı sahibi, ‘Gül Yetiştiren Adam’ Rasim Özdenören’in vefatını teessürle öğrendim. Sayın Özdenören’e Allah’tan rahmet niyaz ediyor, ailesine, sevenlerine ve tüm edebiyat topluluğuna başsağlığı diliyorum.” dedi. TBMM Lideri Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Cumhurbaşkanlığı İrtibat Lideri Fahrettin Altun, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Ulusal Eğitim Bakanı Mahmur Özer, Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca Özdenören, AK Parti Genel Başkanvekilleri Binali Yıldırım ve Numan Kurtulmuş, AK Parti Genel Lider Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, AK Parti Genel Lider Yardımcısı Hamza Dağ, Nurettin Canikli, ve Erkan Kandemir de başsağlığı iletileri paylaştı.
Bıraktığı mirası:
Hikaye: Hastalar ve Işıklar (1967), Çözülme (1973), Çok Sesli Bir Vefat (1974), Çarpılmışlar (1977), Denize Açılan Kapı (1983), Kuyu (1999), Hışırtı (2000), Apansız Yola Çıkmak (2000), Toz (2002)
Roman: Gül Yetiştiren Adam (1979)
Deneme: İki Dünya (1977), Müslümanca Düşünme Üzerine Denemeler (1985), Yaşadığımız Günler (1985), Ruhun Materyalleri (1986), Yine İnanmak (1987), Baş Karıştıran Sözler (1987), Çapraz Bağlantılar (1987), Yumurtayı Hangi Ucundan Kırmalı? (1987), Müslümanca Yaşamak (1988), Red Yazıları (1988), Yeni Dünya Sisteminin Sefaleti (1996), Ben ve Hayat ve Mevt (1997), İpin Ucu (1997), Acemi Yolcu (1997), Kent İlgileri (1998), Yüzler (1999), Köpekçe Fikirler (1999), Eşikte Duran İnsan (2000), Yazı İmge ve Gerçeklik (2002), Aşkın Diyalektiği (2003), Düşünsel Duruş (2004) Siyasal İstiareler (2009), Açık Mektuplar (2014), Edebiyat ve Hayat (2012), Hadislerin Işığında Hz. Muhammed (2018).
Sevda Dursun
