Rusya’nın Ukrayna topraklarına saldırmasının akabinde Rus ordusunun kendilerini de işgal edeceği tasasıyla NATO’ya üyelik müracaatında bulunan İsveç ve Finlandiya, Türkiye tarafından veto yemişti. Türkiye’nin vetosundan sonra görüşmek için Ankara’ya gelen iki ülke temsicileri taleplerin hiçbirini yerine getirmedi.
Türkiye’nin terör örgütü PKK’ya verilen takviyenin kesilmesi konusunda net ve sert tavrına karşın iki ülkeden hala bir somut adım gelmesede Finlandiya ve İsveç başbakanları umutlu konuştu.
SİYASİ İSTİŞARELER ANKARA’DA YAPILACAK
Dışişleri Bakanlığı Türkiye-İsveç görüşmelerine dair açıklamada bulundu. Türkiye ve İsveç istişarelerinin yarın Ankara’da yapılacağını duyuran Dışileri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada şu tabirlere yer verildi:
“Ülkemiz ve İsveç ortasında nizamlı siyasi istişareler, Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Avrupa Birliği Lideri Büyükelçi Sayın Faruk Kaymakçı ve İsveç Dışişleri Bakanlığı Devlet Sekreteri Büyükelçi Robert Rydberg eşbaşkanlığında 29 Haziran 2022 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilecektir.
Siyasi istişareler çerçevesinde Türkiye – İsveç ikili bağlarının kapsamlı olarak ele alınması, Türkiye-Avrupa Birliği münasebetleri üzerinde durulması ve aktüel bölgesel ve memleketler arası sorunlar hakkında görüş alışverişinde bulunulması öngörülmektedir.”
4’LÜ GÖRÜŞME SONRASI ORTAK BİLDİRİ
İspanya’nın başşehri Madrid’de düzenlenen NATO Tepesi kapsamında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, İsveç Başbakanı Andersson ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’in iştirakiyle dörtlü tepe gerçekleşti. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’in mesken sahipliğinde basına kapalı olarak yapılan birinci çeşit görüşme 2 saat sürdü.
Bir saatlik ortadan sonra taraflar yine masaya geçti ve ikinci cins görüşmeleri başladı. İkinci tıp görüşmesi ise yaklaşık bir saat sürdü. Türkiye, İsveç ve Finlandiya ortasında Finlandiya ve İsveç’in NATO üyelik süreçleri hakkında üçlü mutabakat imzalandı.
TÜRKİYE İSTEDİĞİNİ ALDI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdelena Andersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in iştirakiyle gerçekleşen dörtlü doruktan elde edilen somut kazanımlar şöyle:
- PKK ve uzantılarıyla uğraşta Türkiye’yle tam iş birliği.
- Terörizmin tüm biçim ve tezahürleriyle gayrette Türkiye’yle dayanışma sergilenmesi.
- PYD/YPG ve FETÖ’ye dayanak sağlamama taahhüdü.
- Savunma sanayii alanında ambargo kısıtlamalara gidilmemesi, işbirliğinin artırılması.
- İsveç ve Finlandiya’nın terörizmle gayret ve savunma sanayii mevzularındaki ulusal mevzuatlarını ve uygulamalarını tadil etme taahhüdü.
- Terörizm ve örgütlü hatalarla uğraş alanında istihbarat paylaşımına ait yapılandırılmış işbirliği sistemi tesisi.
- Terör suçlularının iadesi konusunda somut adımlar atılması ve ikili seviyede ahdi düzenlemeler yapılması.
- PKK ve uzantılarının ve paravan örgütlerinin para toplama ve eleman devşirme faaliyetlerinin yasaklanması ve bunların soruşturulması.
- Türkiye’ye yönelik terör propagandasının engellenmesi.
- Finlandiya ve İsveç’in PESKO (AB Daimi Yapılandırılmış İşbirliği Süreci) dahil AB güvenlik sistemlerine en geniş formda iştirakinin desteklenmesi.
- Bu adımların uygulanmasını denetlemek üzere Adalet, İstihbarat ve Güvenlik kurumlarının iştirakiyle Daimi Ortak Düzenek kurulması.
FİNLANDİYA’DAN BİRİNCİ AÇIKLAMA
Görüşme sonrası açıklama yapan Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, “Türkiye NATO üyeliklerimizi desteklemeyi kabul etti. NATO’ya giriş adımlarımız konusunda birkaç güne uzlaşıya varılacak” tabirini kullandı.
Finlandiya Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Dışişleri Bakanlarımız, Türkiye’nin bu hafta Madrid Tepesi’nde Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üye olmasını destekleyeceğini teyit eden üçlü bir momerandum imzaladılar” tabirleri kullanılarak, “Türkiye, geçtiğimiz haftalarda terör tehdidi konusundaki kaygılarını lisana getirdi. Finlandiya bu tasaları ciddiye almıştır. Finlandiya, terörizmin tüm biçimlerini ve tezahürlerini kınıyor” denildi.
“ERDOĞAN İLE İLERLEME KAYDETMEYİ UMUYORUZ”
Kritik görüşme başlamadan evvel açıklamalarda bulunan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bugünkü görüşmede ilerleme kaydetmeyi umuyoruz” derken, “Ukrayna tahılı krizi konusundaki gayretlerinden dolayı Türkiye’ye müteşekkirim” sözlerini kullandı.