Soru : 2004 yılı ocak ayında 4924 sayılı kanuna tabi olarak sıhhat bakanlığına bağlı bir devlet hastanesinde kontratlı sıhhat işçisi sıhhat memuru anestezi teknikeri olarak çalışmaya başladım. Bize sunulan dilekçe ile emeklilik seçeneğini ben Emekli Sandığı olarak seçmiştim. 2011 yılı temmuz ayında meclisten geçen kanunla takıma geçirildik maaşlarımız % 70 oranında düştü.
1. Ben 2008 yılı öncesi memur mu kabul ediliyorum?
2. Emekli maaşım 2008 yılında çıkan kanuna nazaran mi?
Yoksa 2008 yılı öncesi mevzuat ile Emekli Sandığı kanunlarına nazaran mi
Emekli maaşı ve ikramiye verilecek?
Detaylar:
2004 yılında 4/B’li olup, daha sonra memur takımına geçen nasıl emekli olur?
Memurlar hakkında toplumsal güvenlik uygulamalarında bugün için iki farklı sistem uygulanmaktadır. Birincisi 5434’e tabi olan memurlar, ikincisi de 5510’a tabi memurlardır.
Memurların 5434’e tabi olmasını sağlayan en kıymetli durum, şahısların kesinlikle 2008 yılı Ekim ayından evvel memurluğa başlamış olmaları yahut memurluk hizmetinden sayılan yedek subaylık, vekil öğretmenlik, fahri imamlık üzere çalışmalarının olmalarıdır. Bu biçimde çalışmaları olanlar hakkında hem emeklilik yaşı, hem aylık bağlama sisteminde külliyen 5434 kararları uygulanır.
Memurların 5510’a tabi olmasını sağlayan durum ise, bireylerin 2008 yılı Ekim ayından evvel memurluk hizmeti, memurluk hizmetinden sayılan yedek subaylık, vekil öğretmenlik üzere bir hizmetlerinin bulunmamasıdır. Bu formda, yani birinci kez 2008 yılı Ekim ayından sonra memurluğa başlamış şahıslar hem emeklilik yaşı, hem aylık bağlama sisteminde büsbütün 5510’a tabi olur. Yalnızca 2008 yılı Ekim ayından öne emekçi, esnaf üzere hizmetleri olanlar hakkında ise emeklilik yaş hesabında 5434, lakin aylık bağlama sisteminde 5510 uygulanır, bunda değişiklik olmaz.
657 sayılı Kanun 4 / B kapsamında kontratlı statüde misyon yapanlar çalışma şartları açısından memurlarla eşit, lakin SGK primleri personel statüsünden gönderilen çalışanlar olmaktadır. Çalışma şartlarını belirleyen düzenleme ise 6/6/1978 tarihli-7/15754 sayılı Bakanlar Şurası kararı ile düzenlenmiş olan Kontratlı İşçi Çalıştırılmasına Ait Esaslar’da belirtilen kaidelere tabi olmaktadırlar. İlgili düzenlemeyi görmek için https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=715754&MevzuatTur=21&MevzuatTertip=5 adresi ziyaret edilebilir.
Kısa açıklamalarımız bağlamında sorularınızı kıymetlendirmemiz:
Soru 1. Ben 2008 yılı öncesi memur mu kabul ediliyorum?
Cevap 1- 1 Ekim 2008 öncesi memurluk, yedek subaylık, vekil öğretmenlik vb. üzere hizmetleriniz yoksa 5510 sayılı Kanuna tabi olursunuz. Emeklilik hizmet ve emeklilik yaşı açısından ise 5434 sayılı Kanun Husus 39 kararı uygulanır ve emeklilik kurallarını kazanmanız için 25 yıl hizmetiniz ve 60 yaşınızı tamamlamanız gerekmektedir.
Soru 2. Emekli maaşım 2008 yılında çıkan kanuna nazaran mi? Yoksa 2008 yılı öncesi mevzuat ile Emekli Sandığı kanunlarına nazaran mi Emekli maaşı ve ikramiye verilecek?
Cevap 2- Emekli maaşınızın hesabı 5510 sayılı Kanuna nazaran hesaplanır, yani tüm çalışma mühletince prime temel yararların ortalaması temel alınır. Özetle, Emekli aylığı hesabında : Ortalama Aylık Kar x Aylık Bağlama Oranı formülü uygulanır.
Ancak emekli ikramiye hesabında 5434 sayılı Kanunun hesaplama sistemi uygulanır. Gerçekten, 2011 yılında çıkan 632 sayılı Kanun Kararında Kararnamede “Bu husus kapsamında memur takımlarına atananlara iş sonu tazminatı ödenmez. Bu işçinin evvelden iş sonu tazminatı ödenmiş müddetleri hariç, iş sonu tazminatına temel olan toplam hizmet müddetleri, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu uyarınca ödenecek emekli ikramiyesine temel toplam hizmet müddetinin hesabında dikkate alınır.” Kararı bulunmaktadır. Memurlara ödenecek emekli ikramiyesi yordam ve temelleri da hem 5434 sayılı Kanun Husus 89, hem de 2008 sonrası birinci kez memurlar için uygulanan Ek Unsur 82 kararında belirtilmiştir. Yani, emekli ikramiyesi meblağının hesaplanmasında derece, kademe, gösterge, ek gösterge, taban aylığı, kıdem aylığı, özel hizmet aylığı, memur maaş katsayısı ögeleri uygulanarak hesaplama yapılır.
