Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) 15 Temmuz’daki darbe teşebbüsü sırasında konuşma yaptığı sırada TBMM’ye bombalar atıldığını hatırlatarak, “Sonuna kadar bu alçaklarla gayrete karar vermiştim birebir milletimiz üzere, tankın altına yatan Sabri üzere, kurşunlara koşan daha kaç vatandaşımız üzere, şehit olanlarımız, gazilerimiz üzere.” dedi.
Bozdağ, FETÖ’nün 15 Temmuz 2016’daki darbe teşebbüsü sırasında yaşadıklarını, darbeciler tarafından bombalanan TBMM’de yaptığı konuşmayı ve örgütle çabayı Anadolu Ajansına (AA) anlattı.
Bakan Bekir Bozdağ’a yöneltilen sorular ve karşılıkları şöyle:
Soru: FETÖ’nün darbe teşebbüsünün engellenmesinde ne tesirli oldu? Nasıl bir gece yaşandı, o gecenin kırılma noktası neydi?
Bozdağ: Allah bir kez 15 Temmuz üzere bir darbe teşebbüsünü aziz milletimize ve devletimize yaşatmasın. Bana nazaran, 15 Temmuz darbe teşebbüsünün pek çok kırılma noktası var. En değerli noktası Sayın Cumhurbaşkanımızın Sayın Hande Fırat’a yaptığı açıklamadır. Darbe teşebbüsüne kalkışan FETÖ’cü teröristler, Cumhurbaşkanımızı infaz etmek için hareket ettiklerinde Sayın Cumhurbaşkanımız Sayın Hande Fırat’a açıklamalarda bulundu, halkı meydanlara çağıran bir açıklama yaptı. Herkesi FETÖ teröristlerinin darbe teşebbüsüne karşı uğraşa, meydanlara çağırdı. ‘Gelin, onlar da tanklarıyla, toplarıyla gelsinler, ne yapacaklarsa yapsınlar, ben halkın gücünün üstünde güç tanımıyorum.’ açıklamasıdır. Temelinde darbenin seyrini değiştiren en değerli açıklama Sayın Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu davet ve iradedir.
İkincisi, Sayın Cumhurbaşkanımızın halkı çabaya çağırırken kendisi de eşi, çocukları, torunlarıyla birlikte hava alanı darbe teşebbüsüne kalkışan teröristlerin denetimi altında olduğu halde adeta vefata uçar, vefata uçmayı göze alırcasına Marmaris’ten İstanbul’a uçması ve halkın ortasına gelip orada gayrete devam kararı alması, halkıyla çabayı seçmesidir. En değerlilerinden bir tanesi, halkın bu davete karşılık verip meydanlara çıkması, yolları kesmesi, tankların önünü kesmesi, tankların altına yatması, havadan mevt kusan uçaklar, helikopterler, otomatik silahlar, tanklara karşı adeta şahadete koşarcasına koşup büyük gayrete halkın ortak olması ve bu çabayı yapmasıdır.
Pek çok yerde askeri tesislerin, birliklerin etrafını halk kuşattı, yollarını halk kapattı. Münasebetiyle halk, Sayın Cumhurbaşkanımızın davetine uyup, buna geçit vermedi. Kırılma noktalarında birisi de hükümetin çaba yolunu tercih etmesidir. O gece, Başbakanımız Sayın Binali Yıldırım Beyefendiyle telefonda yaptığımız istişare sonucunda, halkla bir açıklama yapmasının faydalı olacağı, hükümetin gayret ettiği, vazifesinin başında olduğu, bunlara geçit verilmeyeceği, halkın da bu çabaya daveti konusunda bir görüşmemiz oldu. Sayın Binali Yıldırım, halka bir açıklama yaptı. Asker içerisinde buyruk komuta zincirine bağlı olmadan bir kalkışma olduğunu açıkladı, hükümetin işin başında olduğunu tabir etti. Hükümet, başbakan dahil bakanlar konseyi üyelerinin ve hükümetin, devletin bütün ünitelerinin ortak çaba kararı bu da işin seyrini değiştiren öbür bir adım.
Sokakta halkın tankın altına yattığı, kurşunlara karşı koştuğu bir ortamda Türkiye Büyük Millet Meclisi, Meclis Liderimiz Sayın İsmail Kahraman başkanlığında çalışmalarını sürdürdü, orada da iki uçaktan Genel Heyet hedeflenerek atılan bombaya karşın Meclis, bombaların altında darbe teşebbüsüne karşı mevti göze alarak gayret etti. Halk sokakta tankın altına yattı, vefat kusan uçakların, helikopterlerin altında çabayı seçtiği üzere halkın temsilcilerinin oluşturduğu Türkiye Büyük Millet Meclisinde onların vekilleri de vefatı göze alarak çabayı sürdürdü.
– “Halkın temsilcileri de Meclis’te vefatı göze alarak çabayı yürüttüler”
Soru: Darbe teşebbüsünün yaşandığı devirde Adalet Bakanı’ydınız. Meclis’e bomba atıldığı sırada da kürsüde “Bomba da atsanız buradayız, ne yaparsanız yapın buradayız.” tabirlerini kullandınız. O saatlerde bir endişe yaşadınız mı?
Bozdağ: O gece herkes farklı hisler içerisinde. Hükümette olan olmayan, sokaktaki, meskendeki vatandaş, herkesin sahip olduğu hisler var. O gece biz o periyot Adalet Bakanlığı Müsteşarı Kenan İpek Beyefendi ile Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Fahri Kasırga Beyefendi ile görüştük. Amaç Külliye, amaç parlamento, amaç hükümet. Bizim de hükümet üyesi olarak bu amaçlardan birinde bu çabayı yürütmemiz daha gerçek diye düşündük. Evvel Külliye’ye gitmeye karar verdik. Ama Fahri Kasırga Beyefendi darbe teşebbüsüne kalkışan teröristlerce konutundan alındı, o sırada Kenan Beyefendi onu almaya gitmişti, bunlara gözleriyle şahit olunca beni aradı. Bu sefer karar değiştirdik, Külliye’den vazgeçtik. Kenan Beyefendi, HSK üyeleriyle bir ortaya gelmek üzere Hakimevi’ne geçti, ben de pek çok değerlendirmeler sonucunda eski Ağrı Milletvekilimiz Halil Özyolcu’nun ofisinde Kırıkkale Milletvekilimiz Ramazan Can Beyefendi de geldi, istişare yaptık. “Kızılay’a gidelim, halkla birlikte çaba edelim.” dedim. Arkadaşlar, “Tanınan birisiniz, darbeye kalkışanlar size karşı bir aksiyon yapabilir, bu da halka ziyan verebilir.” deyince o vakit parlamentoya gitme kararı aldım.
– “Oğluma, annen ve kardeşlerin sana emanettir bile diyemedim”
Soru: Mecliste o konuşmayı yaparken neler hissettiniz?
Bozdağ: O gece, hayatım sinema şeridi üzere gözümün önünden geçti. Milletimize, devletimize hizmet etme imkanı verdi, dünyada onurumuzla hizmetlerimizi yaptık. Onun için de Rabb’ime şükrettim. Tahminen o gece son gecemiz olur diye, evimden abdestimi alarak, şehit olmayı da ölmeyi de göze alarak çıktım. Oğlum yanımda, arabayı kullanıyordu. “Annen, kardeşlerin sana emanettir.” bile diyemedim. Demek istedim, çocuk üzülür diye, huzursuz olur diye demedim. Sonra eşimle görüştüğümde ona da çocuklar sana emanet demek yahut helallik istemek üzere bir şey aklımdan çok geçirdim, tahminen son konuşmadır bu diye. Ancak ona da söylemekten vazgeçtim, üzülmesinler diye. O gece ben vefatı kendi adıma kabullenen, satın alan bir yaklaşım içerisindeydim. O gece ölürsek şehit olacağımızı, Rabb’imin huzuruna da büyük erdemle çıkacağımı düşünüyordum. O gecede, rastgele bir anında, içimde, dışımda en ufacık bir dehşet hissetmedim. Meclis’te de söz ettim, bizim cesetlerimizi çiğnemeden Meclis’e giremezsiniz, Meclis’i alamayacaksınız, bizi de alamazsınız. Ben o gece, onun kararını vermiştim. Bir biçimde bize ulaştılar, almak istediler, beni canlı almaları mümkün olmayacaktı. Zira sonuna kadar bu alçaklarla çabaya karar vermiştim. Tıpkı milletimiz üzere, tankın altına yatan Sabri üzere, kurşunlara koşan daha birçok vatandaşımız üzere, şehit olanlarımız, gazilerimiz üzere daima bir arada o gece biz, endişeleri da ayaklarımızın altında çiğnedik, bir dünyaya meydan okuyan büyük bir muvaffakiyete milletimizle bir arada imza attığımızı düşünüyorum.
– “Yargı, darbe teşebbüsüne kalkışanlara biat etmedi”
Soru: Yargı darbe teşebbüsünde nasıl bir imtihan verdi? Darbenin engellenmesinde sizce yargının rolü ne oldu?
Bozdağ: Bugüne kadar her darbede, her muhtırada, her darbe teşebbüsünde bunlara birinci biat edenlerin ortasında sürekli yargı yer alır. Hatta yargı, darbe yapanların, muhtıra yapanların ya da darbeye teşebbüs edenlerin adeta hukuksal danışmanlığını yürütmüş. Bu kadar darbe görmüş, muhtıra, darbe teşebbüsü görmüş Türkiye’de birinci sefer Türk yargısı, darbe teşebbüsüne karşı demokrasinin, hükümetinin, Cumhurbaşkanının, Meclisinin, Anayasasının ve milletinin yanında yer almış. Darbe teşebbüsüne kalkışan FETÖ’cü teröristlere ve bu işi yapanlara biat etmemiş, meydan okumuştur. O gece, Ankara Başsavcımız Harun Kodalak, İstanbul Başsavcımız İrfan Fidan’la görüşmelerimiz oldu. Öbür başsavcılarımızla görüşmelerimiz oldu. Yargı, o gece darbe teşebbüsüne karşı adliyeleri açtı, yakalama, gözaltı, tutuklama, isimli süreçleri işletme konusunda tarihi kararlara imza attı. Türkiye’nin her yerinde darbenin seyrini değiştiren çok şey var. En değerli şeylerden bir tanesi de yargının darbe teşebbüsüne kalkışanlara biat etmeyip, hukuk kılıcını kuşanıp onlara karşı çabayı seçmesidir. O gece Bursa’da darbe teşebbüsünü yapan teröristlerin sıkıyönetim ilanı halinde misyon verecekleri bireylere dair listeler, sıkıyönetim kumandanları, belediye liderleri, valiler, bir sürü misyon listeleri ele geçirildi. Bu ele geçirilen evrak çok değerliydi. Teröristlerin bütün vilayetlerdeki görevlendirmeleri, isimlendirmeleri yer alıyordu. Yargı, kolluk birlikte gittiler ve önemli sonuçlar alındı. Darbenin seyrini değiştiren kararlara imza atıldı.
HSK’de istişare halinde olduk. O gece önemli kararlara imza attılar. Hem yargıçlar ve savcılar hem Anayasa Mahkemesi üyesiyle ilgili önemli kararlara imza atıldı. Hukuk, hukuku tanımayanlara karşı kendini, hukuku koruyan adımlar attı. O devirde misyon almış bütün arkadaşlarıma millet ismine, Adalet Bakanı olarak şükranlarımı sunuyorum. Büyük bir kahramanlık ortaya koydular. Bugünkü demokratik ortamı, hem aziz milletimize hem Cumhurbaşkanımıza hem Meclisimize hem hükümetimize hem de yargımıza borçluyuz. Onlara tekrar teşekkür ediyorum.
– “Bunların kökü kazınana kadar çaba devam edecek”
Soru: FETÖ’nün darbe teşebbüsünün üzerinden 6 yıl geçti. FETÖ ile gayrette gelinen noktayı nasıl değerlendirirsiniz? Bu kapsamda şimdiki tutuklama, soruşturma, kovuşturma sayıları nelerdir?
Bozdağ: Türkiye FETÖ’yle faal, istikrarlı ve kararlı gayret sürdürüyor. Bu uğraşta kıymetli aralıklar de elde edildi. FETÖ’yle, PKK’yla, öteki terör örgütleriyle gayret bitmedi. Bu gayret, bunların kökü kazınana kadar, son terörist etkisiz hale getirilene kadar devam edecektir. Bundan hiçbir vatandaşımızın telaşı olmamalıdır. Şunu söylemek lazım, devletin içine, yargısına, ordusuna, emniyetine, pek çok yerine sızan FETÖ’ye mensup teröristlerin değerli bir kısmı, büyük bir çoğunluğu, bilineni ve tespit edileni ayıklandı. Devlette çalışanların, anayasa ve kanunlara sadakat yükümlülüğü temeldir. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, terör örgütlerine sadakatli olduğunu düşündüğü, devletine karşı sadakati olmadığını değerlendirdikleriyle iş akitlerini feshetmiş, bunlara karşı önemli önlemler almıştır. O yüzden bir yandan isimli soruşturmalar devam ederken, kovuşturmalar devam ederken, idari önlemler de alındı. Gelinen noktada, devletin içinde bunların örgütlü, organize, sonuç alıcı faaliyet yapma kabiliyeti kayboldu. Kamikazelik yapmak isteyen, vakit zaman farklı şeyler yapanlar olabilir, onlar çıktığında da hukuk devletiyiz, hukuk içinde gereği yapıldı, yapılıyor. Bundan sonra da bu türlü bir şey olduğunda da yapılacaktır. Bu gayret bitmedi, devam ediyor.
Bugüne kadar pek çok yargılama yapıldığını görüyoruz. Şu ana kadar 117 bin 208 kişi hakkında mahkumiyet kararı verilmiş. 87 bin 519 kişi hakkında beraat kararı verilmiş. Pek çok bireyle ilgili isimli süreç yapılmış, daha sonra da bunlar hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiğini görüyoruz. Şu anda cezaevlerinde 19 bin 300 FETÖ/PDY’den tutuklu ve hükümlü var. Haklarında yakalama kararı olduğu halde şimdi yakalanmamış 29 bin 455 FETÖ/PDY mensubu olduğunu görüyoruz. İsimli süreçler devam ediyor, devam da edecektir. Darbe teşebbüsünden sonra darbeye kalkışan FETÖ mensubu, TSK içerisindeki teröristlerle, bunlara yardım yapanlarla ilgili de bugüne kadar 289 dava açılmış, bunlardan 56’sı Ankara’da, 56’sı İstanbul’da, geri kalanları da Türkiye’nin başka yerlerinde. Bunların tamamının birinci derecesi bitti, istinaf basamağı tamamlandı, Yargıtaydaki temyiz evresinin da büyük kısmının bittiğini tabir etmek isterim. Şu ana kadar 1634 kişi hakkında ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası, 1366 kişi hakkında müebbet mahpus cezası verildi. Hem terör örgütü üyeliği, terör örgütü ismine hareket yapma hem de darbe teşebbüsüne kalkışan FETÖ mensuplarıyla ilgili isimli süreçler işledi. Darbe teşebbüsüne ait davaların büyük kısmının temyiz kademesi bitti.
– “28 ülkeden 121 kişinin deport edilerek Türkiye’ye gönderildiğini görüyoruz”
Soru: Darbe teşebbüsünün akabinde çok sayıda örgüt mensubu yurt dışına kaçtı. Bugüne kadar kaç ülkeden kaç firari FETÖ’cü istendi? Kaç ülkeye iade trafiği yürütüldü, iade ve hudut dışı sayıları nelerdir?
Bozdağ: 110 ülkeden 1133 bireyle ilgili iade talebinde bulunmuşuz. Bugüne kadar Macaristan’dan 2, Cezayir’den bir olmak üzere 3 iade talebimiz kabul görmüş. Bir de İçişleri Bakanlığımızdan aldığımız datalar çerçevesinde öbür ülkelerde bizim arayıp da onların deport ettikleri var. O sayıya baktığımızda şu ana kadar 121 kişinin, FETÖ’cünün öbür ülkeler tarafından deport edildiğini görüyoruz. 28 ülkeden 121 kişinin deport edilerek Türkiye’ye gönderildiğini görüyoruz. 121 deport edilenle, iade talebimize karşılık verilen 3 şahısla 124 kişi Türkiye’ye getirilmiştir. İsimli süreçler devam ediyor. Başkalarıyla ilgili iade taleplerimizi takip ediyoruz. Onların Türkiye’ye iadesi konusunda, Türkiye’nin haklı taleplerine karşılık verilmesi için elimizden geleni yapıyoruz. Gerek ABD’den gerek öbür ülkelerden yaptığımız iade taleplerinin tamamı hem kanuna uygun hem yeterinden fazla kanıtla ispat edilmiş durumda hem de milletlerarası manadaki isimli yardımlaşma muahedeleri ve ülkeler ortası ikili mutabakatlara uygun taleplerdir. Maalesef evraklar, yeteri kadar, yeterinden fazla somut kanıtlarla dolu olduğu, mutabakatlara uygun olduğu halde birtakım ülkeler bu bahisteki iade taleplerimize karşılık vermiyorlar, yanıt verenler de olumlu bir yaklaşım ortaya koymadılar. Biz bu takiplerden, taleplerden vazgeçmedik. Türkiye, haklıdır, haklı olan bir dava bitmez. Haklı davamızı sonuna kadar sürdüreceğiz.
Soru: FETÖ elebaşı Fetullah Gülen’in iadesi sizin Adalet Bakanlığınız devrinde, darbe teşebbüsünden 4 gün sonra ABD’den istendi, bugüne kadar olumlu ya da olumsuz bir yanıt verilmedi. ABD, Türkiye’nin bu talebine neden kulak tıkıyor? Bu mevzuda yeni bir adım başlatılabilir mi?
Bozdağ: Türkiye, ABD’den terörist başı Gülen’i tekraren istedi. İade taleplerimize olumlu yanıt vermediler. Ben ziyaretimde de söyledim, “Dosyada yeterinden fazla kanıt var. Bizim iade taleplerimizi lütfen karşılayın.” Onlar, “Biz bunları adliyeye gönderirsek aleyhinize karar çıkar, o yüzden göndermek istemiyoruz” dediler. Güya bizi düşünüyorlarmış. Ben onların Adalet Bakanlarına motamot şunu söyledim, “Biz belgeye, belge içerisindeki kanıtlara güveniyoruz. Siz, bizim talebimizi Amerikan isimli makamlarına gönderin, onlar ne karar veriyorsa, versin. Biz o kararla ilgili hukuk gayretimizi yaparız. Siz bizim belgemizi gönderin.” Göndermediler. Cumhurbaşkanımız hem Barack Obama devrinde, artık Lider o zamanki Lider Yardımcısı Joe Biden’le yaptığı görüşmelerde, evvelki Lider Donald Trump’la yaptığı görüşmeler de bu mevzuyu açıkça lisana getirdi. Ben iki sefer ABD’ye bu gayeyle gittim. Bugüne kadar olumlu karşılık alamadık. ABD, FETÖ’yü aleni bir halde, PKK’yı nasıl himaye ediyorsa, FETÖ’yü de aleni bir biçimde himaye ediyor. Bu kapalı bir şey değil, açık ve net, milletin gözü önünde olan bir durum. Biz himaye etmiyoruz diyorsa, o vakit bu kadar evrakı somut kanıtla dolu birini, 251 kişinin kanında eli olan, 2 bin 191 kişinin de yeniden kanında eli olan birisini, darbe teşebbüsüne kalkışmış ve o teşebbüsü yönetmiş birisini Türkiye’ye iade etmemesi, Türkiye-ABD ortasındaki dostça bağlantılara de ziyan vermektedir.
Hem bir yandan NATO’da, hem pek çok memleketler arası örgütte ABD ile beraberiz hem de Türkiye-ABD çıkarları pek çok mevzuda birlikte hareket etmeyi gerektiriyor ancak buna karşın maalesef Türkiye’nin bu bahisteki haklı taleplerine olumlu yanıt vermemiştir. Türkiye’nin taleplerini karşılamak yerine, FETÖ’yü himayeyi tercih ettiğini görüyoruz. Umarız bundan sonra bu kararlarını gözden geçirerek, Türkiye’nin haklı talebine olumlu yanıt verir, iki ülkenin menfaatine uygun hareket etmiş olurlar.