Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), konut sahibi olmak isteyenleri ilgilendiren değerli bir karar aldı. Evvelki gece açıklanan karara nazaran, binaların güç verimliliğine nazaran kredi kaideleri tekrar düzenlendi, limitler güncellendi. Pekala yeni düzenleme ne manaya geliyor?
Buna nazaran, sıfır konutlarda güç sınıfı A olan bir meskenin kıymeti 2 milyon ve altındaysa yüzde 90’ına kadar kredi çıkacak. İkinci elde ise konut bedeli 500 bin liradan az ise tüm güç sınıflarında yüzde 90’a kadar kredi verilebilecek. Yani vatandaş 450 bin liralık ikinci el konut aldığında tüm sınıflarda yüzde 90’ına denk gelen 405 bin liralık kredi kullanabilecek. Kıymeti 500 bin ile 2 milyon lira ortasındaki ikinci el A güç sınıfı mesken için ise yüzde 70 oranında kredi kullanılacak.
Evin pahası 2 milyon TL ise bankadan 1.4 milyon liraya kadar kredi kullanılabilecek. BDDK kararının konut fiyatlarında son devirdeki şişkinliği azaltması bekleniyor. Düzenlemeden evvel oranlar, A güç sınıfı için yüzde 90, B sınıfı için yüzde 85 ve öbür konutlar için yüzde 80’di. 500 bin lira altında yüzde 90, üstünde yüzde 80’ine kredi veriliyordu. Daha evvel sıfır yahut ikinci el ayrımı yoktu.
10 MİLYON ÜZERİNE KREDİ YOK
Yeni düzenlemeyle, 10 milyon TL üzerinde olan konutlara kredi verilmeyecek. Vatandaş 1 milyon 900 bin liralık konut satın aldığında, A güç sınıfında ise yüzde 90’ını yani 1 milyon 710 bin lira, B güç sınıfında ise yüzde 85’i yani 1 milyon 615 bin lira, başka sınıflarda ise yüzde 80’i 1 milyon 520 bin liraya kadar kredi kullanabilecek. Konut pahası 3 milyon lira ise A güç sınıfında yüzde 70’i yani 2 milyon 100 bin lira, B’de yüzde 65’i yani 1 milyon 950 bin lira, öbür sınıflarda ise yüzde 60’ına denk gelen 1.8 milyon TL’ye kadar kredi kullanılabilecek. 500 bin ila 2 milyon lira ortasındaysa A güç sınıfında yüzde 70’ine, B güç sınıfında yüzde 65’ine öbür güç sınıflarında yüzde 60’ına kadar kredi verilebilecek.
FİYATLARIN DENETİM ALTINA ALINMASI HEDEFLENİYOR
KONUTDER Lideri Altan Elmas, kararla krediye erişimin kısıtlandığını belirtti ve şunları söyledi: “Konuta talebi kısıtlayarak konut fiyatlarının denetim altına alınması hedefleniyor. Fakat burada değerli olan şu; konut fiyat artışında ana sebep talep değil maliyet artışları.” Düzenlemeyi ‘sert bir tedbir’ olarak yorumlayan Elmas, 10 milyon lira üzerinde bedele sahip konutlara kredi verilmemesinin İstanbul piyasasını zorlayacağını lisana getirdi. Peşinatını veren, krediye başvuran vatandaşlar olduğuna da dikkat çeken Elmas, “Tüketicilerin güç durumda kalmaması ismine bankalara 15-20 günlük geçiş periyodu tanınmalı” dedi.
YENİ SİSTEM NE GETİRECEK
BDDK’NIN vurguladığı sınıflama binaların yalıtım, güç ve yapı standartları özelliklerine nazaran değişiyor. Binalar için güç sınıflandırmaları A ile G ortasında gerçekleşiyor. A en verimli, G ise en verimsiz güç sınıf. Bina olması gereken tüm yapı ve yalıtım standartlarını taşıyorsa C güç sınıfını alıyor. Olması gereken standartlardan daha düzgünse B güç sınıfına dahil oluyor. A sınıfı ise tasarım, yalıtım, ısıtmasoğutma- havalandırma, campencere sistemlerinin en verimli olduğu binalara veriliyor. Uzmanlar, BDDK düzenlemesinin güç verimliliğini temel almasının değerli olduğunu belirtirken, ülke genelinde ortalama mesken fiyatlarının 1 milyon TL’yi aştığını, vatandaş meskenin kıymetinin yüzde 90’ını krediden sağlasa da aylık kredi taksitinin 12-13 bin TL’lere çıktığını belirtiyor. Uzmanlar, yeni düzenlemeyle, krediye gereksinimi olmadığı halde bu imkandan yararlanarak, birden fazla mesken sahibi olan ve bunu da fırsatçılığa çevirenlerin talebinin de kesileceğini belirtiyor.
ÜRETİM SÜRAT KAZANACAK
İNDER Lideri Nazmi Durbakayım “Kredi oranlarının yeni konutta daha yüksek olması kesim ismine olumlu. Bu yolla üretim sürat kazanabilir. 10 milyon lira üzerine kredi verilmemesi de hakikat bir yaklaşım. İmkanı düzgün olan kimi tüketici faiz avantajlı olunca parasını kullanmak yerine kredi çekiyor. Bu kez nitekim krediye gereksinimi olan vatandaşa haksızlık doğuyor. O nedenle imkanı olan ve lüks konut alanın kredi kullanmadan alım yapması daha adil bir yaklaşım olur” dedi.
TÜKETİCİYİ KISITLAR
Tüketiciyi Muhafaza Derneği (TÜKODER) ve Tüketici Dernekleri Konfederasyonu (TÜDEF) Lideri Aziz Koçal, “Değeri 10 milyon liranın üzerinde olan konutlar için kredi imkanı olmayacak. Bu tüketici açısından kısıtlayıcı bir karar. Her ne kadar bu tip ve bedelde konuta erişimi olan kesim daha az oranda olsa da krediye erişim imkanı kıymetlidir. Bu ortamda her ne kadar kar oranları yüksek de olsa yeniden de finans sisteminin kendisini korumak için adımlar attığı görülüyor. Ekonomik durumu yeterli olan, ya da yatırım yapmak için alan arayan tüketicinin aleyhine alınmış bir karar” dedi.