Cumhurbaşkanlığı kararıyla iptal edilen İstanbul Kontratı için açılan davalardan kimileri bugün Danıştay’da görülüyor. Davaların bir kısmı ise 23 Haziran’da görülecek.
Danıştay 10’uncu Daire Başkanlığı’nda bugün görülecek duruşmadaki müracaatçılar ortasında Türkiye Emekçi Partisi, İzmir Barosu, Trabzon Barosu, Mersin Barosu, Giresun Barosu, Eskişehir Barosu, Burdur Barosu, Adana Barosu, Manisa Barosu, Tarım Orkam Sen/KESK, Uşak Barosu, Bolu Barosu, Hatay Barosu, İlerici Bayanlar Derneği bulunuyor.
Savcı değişti
KaosGL’den Sibel Yükler’in haberine nazaran, Danıştay 10. Dairesi’ndeki duruşma, müracaatçıların ve avukatlarının yoklamasıyla başladı. Evvelki iki duruşmada “çekilme kararının iptal edilmesi” istikametinde mütalaa sunan Danıştay Savcısı Aytaç Kurt’un yerine bu sefer Danıştay Savcısı Nazlı Yanıkdemir heyet ortasında yer aldı.
İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in daha evvel yürütmenin durdurulması talebiyle Danıştay’a yaptığı müracaat reddedilmiş, müracaatın asıldan incelenmesine geçilmişti. İnceleme kapsamında Danıştay Savcısı Nazlı Yanıkdemir, 8 Mart 2022 tarihinde davaya bahis müracaatla ilgili mütalaasında, “Meclis tarafından uygun bulma maddesiyle kabul edilen bir kontratın fakat tıpkı sistemle yürürlükten kaldırılabileceğine” işaret etmişti. Savcı Yanıkdemir’in, “İstanbul Kontratı Cumhurbaşkanı kararıyla feshedilemez” mütalaasının akabinde Akşener, Yanıkdemir için “Adalet hissine sahip savcı” demişti.
‘Bu kararda kamu faydası yok’
İYİ Parti Genel Lideri Meral Akşener’in katılması beklenen duruşmaya katılamadı. Akşener ismine savunmayı Avukat Ünzile Yüksel yaptı. Yüksel, “Bu karar Anayasa’mıza uygun mudur? Mutlaka hayır. Kanunla gelen kanunla masraf. Evet, Cumhurbaşkanı yürütme yetkisine ait hususlarda kararname çıkarabilir. Lakin kanunla düzenlenmesi gereken hususlarda Cumhurbaşkanı kararname çıkaramaz. Bu, TBMM’nin yetkisindedir. İnsan hak ve hürriyetine ait kararların Meclis tarafından alınması gerektiğini biliyoruz. İdari süreçte kamu kararı aranır. Bu kararda kamu faydası yok” sözlerini kullandı.
‘Hem kadınlık hem gazetecilik tehdit altında’
Ardından Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Bayan ve LGBTİ+ Komisyonu’nun avukatlarının savunmaları alındı. Avukatlardan evvel TGS’nin gazeteci Esra Koçak’la birlikte asil müracaatçılardan gazeteci Ayşe Banu Tuna konuştu. Tuna, “Bir kişinin kararıyla bir gecede İstanbul Sözleşmesi’nden çıktığımızdan bu yana 500 bayan erkekler tarafından katledildi. 500 size bir sayı gelebilir ancak bu salonda 500 bayan daha var olduğunu düşünün. Bu sayılar cins kırımını göstermektedir” dedi.
Tuna, “Türkiye Gazeteciler Sendikası, Bayan ve LGBTİ+ Kurulu olarak, cinsiyet ve cinsel yönelim temelli şiddete maruz bırakılan herkesin ve ömür hakkımızın teminatı olan İstanbul Sözleşmesi’ni savunuyoruz. Bizler hem bayan hem gazeteciyiz. Bugün Türkiye’de hem kadınlık hem de gazetecilik tehdit altında. Her gün tecavüze uğrayan, taciz edilen, dövülen, öldürülen kız kardeşlerimizin haberlerini yapmak istemiyoruz. Her gün, bir gün sıranın bize geleceği kanısıyla yaşamak istemiyoruz. Bayan cinayetlerinin, tıpkı iktisat, siyaset, magazin üzere mesleksel bir uzmanlık alanı olmasını istemiyoruz. Genç meslektaşlarımıza bayana yönelik şiddet haberlerinin nasıl yapılması gerektiğini öğretmek istemiyoruz” diye konuştu.
Tuna, “Bir erkek şiddeti haberi daha yapmamak için, İstanbul Mukavelesinden vazgeçmiyoruz. Bayana yönelik şiddet haberleri bitene kadar da çabamız sürecek” diyerek, çekilmenin iptali tarafında karar verilmesini talep etti.
‘Kadın ve LGBTİ+ gazeteciler erkek şiddeti haberi yapmaktan bıktı’
Ardından TGS Bayan ve LGBTİ+ Komisyonu’nun avukatı savunma yaptı. Avukat Dava Şahin, “Değerli bayan ve lgbti+’lar… Bugün şiddete uğrayan bayan ve LGBTİ+’lar olarak can güvenliğimiz olan İstanbul Kontratı için burada bulunuyoruz. TGS’den Esra Koçak ve Ayşe Banu Tuna, tüm gazeteciler için kurul olarak dava açmıştır” diyerek, kelama başladı.
“Kadın ve LGBTİ+ gazeteciler erkek şiddeti haberi yapmaktan bıktı. Evvelden sıhhat, diplomasi gazeteciliği üzere uzmanlık alanı varken bugün erkek şiddeti haberciliği uzmanlık alanı da bulunuyor” diyen avukat Şahin, şöyle devam etti:
“Gazeteciler, erkek şiddeti haberlerinin nasıl yazılması gerektiği hakkında eğitimler veriyor. Gazetelerde okuduğunuz haberi yapan gazeteciler, Pınar Gültekin ve Özgecan Aslan’ın öldürülmesinin fotoğrafını birinci görenler, faillerini sözlerini birinci okuyanlar, Emine Bulut’un öldürülürken çekilen görüntüsünü birinci izleyenler. Faillerin duruşmalarını inatla daima takip edenler, failler tarafından tehdit edilenler. Gazeteci bayanlar ve LGBTİ+’lar travma altında lakin ısrarla halkın haber alma hakkı için haberlerini sürdürüyorlar. Bir bayan gazeteci, bir buçuk yıl evvel bayan cinayeti haberi yazmaya artık dayanamadığı için 15 yıldır çalıştığı kurumdan kıdem tazminatı bile almadan ayrılmak durumunda kaldığını anlatıyor. Bayan ve LGBTİ+ gazeteciler bunları yaşıyor.”
TGS Bayan ve LGBTİ+ Kurulu avukatlarından Hülya Gülbahar ise cumhurbaşkanlığı avukatı Emre Topal’ın, kendilerine İngilizce tabirlerden yoksunmuş üzere davrandığını ve mana karmaşı yaratmaya çalıştığını söyleyerek, “O kadar İngilizce bizde de var lakin temel kendisi yanlış aktarıyor” dedi. Gülbahar, Türkiye’de yargı bağımsızlığı noktasındaki handikapları bildiklerini söyleyerek, “Ama biz heyete nasıl yüksek bir misyon düştüğünü biliyoruz. Çok umutlu olmak isterdim fakat o kadar umutlu olamıyorum, yüzlerinize baktığımda sorumluluğunuzu görüyorum. Talimat istikametindeki açıklamaları sayın heyetinizin asla dikkate almayacağını düşünüyor ve hukuka karşıt olan yok kararındaki bu kararı iptal etmenizi talep ediyorum” dedi.
Ne olmuştu?
Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Çabaya Dair Avrupa Kurulu Sözleşmesi’nden 20 Mart 2021’de Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile çıkıldı. Mukaveleden çekilme kararının iptali ve yürütmenin durdurulması tarafında Danıştay’a 200’ü aşkın dava açıldı.
Danıştay 10. Dairesi, 29 Haziran 2021’de yürütmenin durdurulması istemini oy çokluğuyla reddetti, bu karara yapılan itirazın da 18 Kasım 2021’de Danıştay İdari Dava Daireleri Heyeti tarafından reddine karar verildi.
Sözleşmeden çekilme kararının iptali için açılan davaların 10’u 28 Nisan’da görüldü. Davaya bini aşkın avukat katıldı. Duruşmada, Danıştay savcısı çekilme kararına ait Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin iptalini istedi. 7 Haziran’da ikincisi görülen duruşmada da Danıştay savcısı çekilme kararına ait Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin iptalini istedi.
Fotoğraf: Sibel Yükler/Twitter