Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, TGRT Haber canlı yayınında gündemdeki mevzularla ilgili soruları cevapladı.
Bakan Bozdağ’ın açıklamalarından öne çıkanlar;
Türkiye bir hukuk devleti. Mukavele hürriyeti temeldir. Mülkiyet üzerinde herkesin dilediği üzere bir tasarruf yapma hakkı vardır. Vakit zaman kimi düzenlemeler yapılarak bunlarla ilgili sınırlama getirilme olabilir. Geçmiştede oldu. Kira düzenlemesi süreksiz bir düzenleme. Borçlar kanuna eklenen süreksiz unsur. 1 Temmuz 2023 tarihine kadar uygulanacak. Kira artışını yüzde 25 ile sonlandırılacak. Yalnızca meskenlerde yapılabilecek. Devam eden kira kontratlarında bu uygulama yapılacak ve yüzde 25’in üzerinde yapılmasının önüne geçilecek. Üstünde bir sayı olamayacak.
NEDEN SÜREKSİZ BİR TEDBİR?
Türkiye’deki şuanda kurallar nedeniyle alınan bir önlemdir. Bir yandan mesken sahibi bir yandan da kiracının hukukunu koruyoruz. Kalıcı bir düzenlemenin yapılması kelam konusu değildir. Konutta kiracı olarak oturan bireylerde bu yapılabilecek. Yani birinci sefer oturan yahut işyeri için bu uygulama geçerli değil.
“EV SAHİBİ ZORLA KİRACIYI MESKENDEN ÇIKARAMAZ”
Yasa bir düzenleme getiriyor. Mesken sahibini de sınırlıyor. Taraflar yüzde 25’te anlaşamazlarsa kiracıyı çıkaramaz. Tahliye davası açabilir ancak mahkeme reddeder. Zorla kimse kimseyi konuttan çıkaramaz. Hakem türk yargısıdır. Yargı da bu yasal düzenleme karşısında bu sebebe dayalı bir tahliye kararını vereceğini kestirim etmiyorum. Bu düzenleme kiracı, yargı ve konut sahibini de bağlar.
EV SAHİBİ MAĞDUR OLDU MU?
Düzenleme kamuoyunda olumlu reaksiyon aldı. Muhalefetin tenkitleri samimi değil. Anayasa Mahkemesi’ne CHP bunu taşıyabilir. Şayet samimi iseler bu yol açık. Anayasa Mahkemesi bunu kıymetlendirir. Bence bunu CHP taşımayacaktır. Bu türlü önlem almak gerekiyorsa bu makulde kalmak hem mesken sahibi hem de kiracının hukukunu koruyor. Devam eden kira kontratları ile ilgili bir düzenlemedir bir kere daha altını çiziyorum.
KİRA DÜZENLEMESİNİ NEDEN ADALET BAKANI AÇIKLADI?
Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın başkanlığında bir kurul kuruldu. Kabinede bu konuşma yapıldı. Bunun üzerine kamuoyu ile paylaşıldı. Ben kabinenin üyesiyim. Biz misyonumuzu yaptık. İkincisi ise Ticaret Kanunu, Borçlar Kanunu, Uygar Kanunu bunlar daima geçmişte bizim bakanlığımız tarafından yapıldı. Cumhuriyetten bu yana bu türlü düzenlemeler yapılmıştır. İsmine bakılarak bu türlü tenkitler yapılamaz.
KİRA DÜZEYİ YÜKSELİR Mİ?
Kira mukavelesi birinci sefer kiraya verenler bakımından hür bir mukaveledir. Tarafların isteğine nazaran yapılır. O noktada bizim itirazımız olmaz. Beklenti vs. fahiş fiyat yapılması karşısında alınan bir önlemdir. İhtimaller üzerinden senaryolar üretilebilir. Bunlar ayağa basan ihtimaller değil. Bu düzenleme yapılırken hepsi büyük bir halde konuşuldu. Kıymetlendirme sonucunda bu türlü bir karar alındı. Vakit içerisinde göreceğiz. Hem konut sahibi hem de kiracının hukukunu koruyoruz.
İŞ YERLERİNDE NEDEN BU DÜZENLEME YAPILMADI?
Meskenler üzerinden düzenleme üzerinden gittik. Dar gelirli insanlarımızı korumak maksadıyla yapılan bir düzenleme. Mesken sahibinin baskısı altında kalmasın diye iki tarafın da uyacağı bir yasal uygulamayı hayata geçirdik. Meskenden çıkma riskini önlemek ve kiradaki fahiş fiyatı durdurmak ismine bu türlü bir adım attık. Kiracıları ve mesken sahiplerini makul seviyede tutacak bir düzenleme yaptık. Yasal olarak bir hakem oluştu ve buna uyulmak zorunda.
BENZİN, MAZOT VE ŞEKERE BU TÜRLÜ UYGULAMA GELEBİLİR Mİ?
Türkiye hür piyasa. Yani bu hususlardaki kontrat hürriyetine uyguladığı ekonomik siyasetler gereği kontrat hürriyeti hukuk güvenliği içerisinde uygulanmaya devam ediyor. Bu türlü rastgele bir fikir kelam konusu değil.
STOKÇULUK İLE MÜCADELE
Bu iki cürümde piyasayı manipüle eden ve haksız biçimde fiyatları yükseltenlere düzenleme getiriliyor. Bu cezanın alt ve üst sonu 2 yılın altında olduğu için tutuklama yasağı kapsamı içerisinde yer alıyor. Fiyatlar artarsa cezalar da yükselir. Geçenlerde ayçiçek yağı ile ilgili Türkiye bu türlü hadise ile karşı karşıya kaldı. Ayçiçek fiyatlarında oynama oldu. Ayçiçek yağına vatandaşlar koştu daha sonra ise fiyatlar düştü. Bu palavra haberler ve stokçuluğa karşı uğraş getiriliyor. Bu iki cürümde tutuklama yasağı kapsamına dışarısına çıkarılmış oldu. Hakim ve mahkeme gerek gördüğü takdirde tutuklama hakkını kullanabilecek.