Birinci derece mahkemesince yargı kararı uyarınca yapılan yeni sıralamaya nazaran 26 03 2011 tarihinde gerçekleştirilen Ataköy Elit Escort komiser yardımcılığı imtihanında başarısız olduğu sabit olan davacının komiser yardımcılığı kursuna devam ettirilerek kursu muvaffakiyetle tamamlaması üzerine komiser yardımcılığına atanmasında yönetimin açık kusuru bulunduğu ve davacının hukuka ters süreç münasebetiyle Ataköy Esmer Escort elde ettiği komiser yardımcılığı statüsünün kazanılmış hak kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna ulaşıldığından davacının komiser yardımcılığından polis memurluğuna atanmasına ait dava konusu süreçte hukuka terslik bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir
Danıştay Ataköy Genç Escort 2 Dairesi ise Öteki taraftan davacının komiser yardımcılığına hukuk müşavirliğinin görüşü doğrultusunda yapılan bir kıymetlendirme sonucunda atandığı yönetimin açık mevzuat kararına karşıt bir uygulamasından kelam edilemeyeceği maddi olay istikametinden de Ataköy Olgun Escort kusurlu bir saptamaya dayanılmadığı görüldüğünden bu atama sürecinin açık kusura dayandığı ve her vakit geri alınabileceği sonucuna varılamayacağı münasebeti ile bu kararı bozmuştur
Birinci derece mahkemesi kararında ısrar etmiştir
Danıştay Ataköy Sarışın Escort İDDK ise birinci derece mahkemesi kararının hukuka muhalif olduğuna karar vermiştir
İDDK kararında şu konuya vurgu yapmıştır Davacının komiser yardımcısı olarak atanmasından iki yıl sonra yargı kararının uygulandığından bahisle subjektif kazanımlarını ortadan kaldıracak formda komiser yardımcılığından polis memurluğuna atanması yolunda tesis edilen süreçte tüzel güvenlik ve idari istikrar unsurlarına uyarlık bulunmamaktadır
T C
DANIŞTAY
İDARİ DAVA DAİRELERİ HEYETİ
TEMEL NO 2021 3035
KARAR NO 2022 823
TEMYİZ EDEN DAVACI
VEKİLİ Av
KARŞI TARAF DAVALI Genel Müdürlüğü
VEKİLİ Av
İSTEMİN KONUSU
Yönetim Mahkemesinin tarih ve E K sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir
YARGILAMA SÜRECİ
Dava konusu istem
Polis memuru olarak misyon yapmakta iken 26 03 2011 tarihinde gerçekleştirilen komiser yardımcılığı imtihanı sonucunda komiser yardımcılığı kursuna başlayan ve bu kursu muvaffakiyetle tamamlayarak komiser yardımcısı olarak atanan davacının anılan imtihanda yer alan kimi soruların mahkeme kararıyla iptal edilmesinin akabinde tekrar yapılan kıymetlendirme sonucunda başarısız sayılması üzerine tekrar polis memurluğuna atanmasına ait Emniyet Genel Müdürlüğünün tarih ve sayılı sürecinin iptali ile bu süreç nedeniyle mahrum kaldığı nakdî ve özlük haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir
Birinci Derece Mahkemesi kararının özeti
Yönetim Mahkemesinin tarih ve E K sayılı kararıyla Danıştay Onaltıncı Dairesinin 17 11 2015 tarih ve E 2015 17566 K 2015 7337 sayılı bozma kararına uyularak
İmtihan sorularının bir kısmının iptali istemiyle açılan davalarda Yönetim Mahkemesince verilen yürütmenin durdurulması kararlarının uygulanması kapsamında idarece yapılması gerekenin kararların münasebetine de uygun olarak seksenbir soru üzerinden yapılacak kıymetlendirme sonucunda belirlenen kontenjan dahilinde kalan işçinin başarılı ilan edilerek kursa çağrılmaları daha evvel başarılı olduğu kabul edilerek kursa başlatılan lakin yargı kararı üzerine yapılan kıymetlendirme sonucunda kontenjana giremeyerek başarısız oldukları anlaşılan işçinin ise kursa devamının sonlandırılması olduğu halde bu yapılmayarak hukuka karşıt bir halde daha evvelki listede başarılı sayılarak kursa başlatılmış bulunan çalışanın de kursa devamının sağlanması suretiyle açık kusura düşüldüğünün anlaşıldığı
Açık yanlışa düşülmek suretiyle tesis edilen süreçleri ise yönetimin her vakit geri alabileceği
Hakikaten Danıştay İçtihatları Birleştirme Konseyinin 22 12 1973 tarih ve E 1968 8 K 1973 14 sayılı kararıyla İdarenin yokluk açık kusur memurun gerçek dışı beyanı yahut hilesi hallerinde mühlet aranmaksızın kanunsuz terfi yahut intibaka dayanarak ödediği meblağı her vakit geri alabileceği fakat belirtilen istisnalar dışında kalan kusurlu ödemelerin istirdadının yanlışlı ödemenin birinci yapıldığı tarihten başlamak üzere 90 gün içinde kabil olduğu ve 90 günlük müddet geçtikten sonra istirdat edilemeyeceğine karar verilmekle idarece tesis edilen ve hukuka karşıtlığı açık olan idari süreçlerin mühletle bağlı kalınmaksızın her vakit geri alınabileceğinin kabul edildiği
Öte yandan Anayasa Mahkemesinin birçok kararında da belirtildiği üzere kazanılmış hakların sırf kişinin bulunduğu statüden doğan maaş gibi tahakkuk etmiş ve kendisi tarafından mutlaklaşmış ferdî alacak niteliğine dönüşmüş hakları kapsadığı diğer bir deyişle kazanılmış bir haktan kelam edilebilmesi için bu hakkın yürürlükte olan kurallara nazaran bütün sonuçlarıyla fiilen elde edilmiş olması gerektiği bu bağlamda hukuka alışılmamış olduğu belirlenen idari süreçlerin geri alınması durumunda süreç münasebetiyle elde edilen ve kamuya yönelik tesir ve sonuç doğuran statülerin hiçbir biçimde kazanılmış hak kapsamında değerlendirilemeyeceği fakat hukuka muhalif sürecin tesis edilmesinde hilesi yahut gerçek dışı beyanı bulunmayan şahısların süreç geri alınıncaya kadar elde ettiği şahsî kazanımlarına dokunulamayacağı
Bu durumda ilgili mevzuat Anayasa Mahkemesi ve Danıştay İçtihatları Birleştirme Konseyi kararlarının birlikte değerlendirilmesinden yargı kararı uyarınca yapılan yeni sıralamaya nazaran 26 03 2011 tarihinde gerçekleştirilen komiser yardımcılığı imtihanında başarısız olduğu sabit olan davacının komiser yardımcılığı kursuna devam ettirilerek kursu muvaffakiyetle tamamlaması üzerine komiser yardımcılığına atanmasında yönetimin açık yanlışı bulunduğu ve davacının hukuka muhalif süreç hasebiyle elde ettiği komiser yardımcılığı statüsünün kazanılmış hak kapsamında değerlendirilemeyeceği sonucuna ulaşıldığından davacının komiser yardımcılığından polis memurluğuna atanmasına ait dava konusu süreçte hukuka karşıtlık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir
Daire kararının özeti
Danıştay İkinci Dairesinin 03 06 2021 tarih ve E 2021 2853 K 2021 1935 sayılı kararıyla
Anayasa’nın 138 ve 2577 sayılı Kanun’un 28 unsuru uyarınca yönetimin yargı kararının gereğini yerine getirmesinin bir mecburilik olduğu lakin iptal edilen süreçle üçüncü şahıslar istikametinden kazanılmış bir hak doğmamış olsa da şayet sübjektif kazanımlar kelam konusu ise bu sübjektif tesir ve sonuçların korunmasının türel güvenlik ve idari istikrar prensiplerinin bir sonucu olduğu
Uyuşmazlık konusu olayda yanılgılı soruların yargı kararıyla iptali sonucunda idarece yargı kararı üzerine yapılan değerlendirmede sıralamaya giremeyerek başarısız oldukları anlaşılan kursiyerlerin ilişikleri kesilmeyip kursa devamının sağlandığı ve davacının durumunda olduğu üzere bu bireylerin kursu muvaffakiyetle tamamlayarak komiser yardımcısı olarak atanmak suretiyle bu statüleri gereği ferdî kazanımlar elde ettikleri
Bu durumda davacının komiser yardımcısı olarak atanmasından iki yıl sonra yargı kararının uygulandığından bahisle sübjektif kazanımlarını ortadan kaldıracak formda komiser yardımcılığından polis memurluğuna atanması yolunda tesis edilen süreçte hukuksal güvenlik ve idari istikrar prensiplerine uyarlık bulunmadığı
Öteki taraftan davacının komiser yardımcılığına hukuk müşavirliğinin görüşü doğrultusunda yapılan bir kıymetlendirme sonucunda atandığı yönetimin açık mevzuat kararına muhalif bir uygulamasından kelam edilemeyeceği maddi olay istikametinden de yanılgılı bir saptamaya dayanılmadığı görüldüğünden bu atama sürecinin açık yanlışa dayandığı ve her vakit geri alınabileceği sonucuna varılamayacağı gerekçesiyle Yönetim Mahkemesinin tarih ve E K sayılı kararının bozulmasına karar verilmiştir
Birinci Derece Mahkemesi ısrar kararının özeti
Yönetim Mahkemesinin tarih ve E K sayılı kararıyla
Hukuka ters bulunan idari süreçler hakkında verilen iptal kararlarının varlıklarını hukuka uygunluk karinesinden yararlanmak suretiyle sürdüren idari süreçleri tesis edildikleri tarihe kadar geriye yürür formda ortadan kaldırdıkları hasebiyle dava konusu edilen idari sürece bağlı olan öbür süreçlerin de ortadan kalktığı iptal kararının bu özelliğinin dava konusu yönetimsel tasarruftan evvelki tüzel durumun sağlanması gereğinden kaynaklandığı bir diğer tabirle iptal kararlarının iptal edilmiş olan idari süreci hukuk aleminde hiç doğmamış hale getirdiği
Anayasa’nın 2 unsurunda Türkiye Cumhuriyeti’nin nitelikleri ortasında sayılan hukuk devletinin en değerli ögelerinden birisinin hukuksal güvenlik prensibi olduğu türel güvenlik unsurunun hukuk normlarının öngörülebilir olmasını bireylerin tüm aksiyon ve süreçlerinde devlete itimat duyabilmesini devletin de yasal düzenlemelerde bu itimat hissini zedeleyici metotlardan kaçınmasını gerekli kıldığı öteki bir tabirle türel güvenlik unsuru bireylerin hukukî ilgiler kurarken tabi olacakları hukuk kurallarını evvelce bilmeleri manasına gelirken idari istikrar unsurunun bu kurallara dayanılarak kazanılan hakların korunacağı garantisinin bireylere verilmesini söz ettiği münasebeti eklenmek suretiyle davanın reddi yolundaki birinci kararda ısrar edilmiştir
TEMYİZ EDENİN ARGÜMANLARI
Davacı tarafından birebir aynı durumda olan şahıslarca açılmış davalarda çeşitli yönetim mahkemeleri tarafından dava konusu süreçlerin iptali yolunda verilen ısrar kararlarının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca onandığı bu kararların emsal nitelik taşıdığı yönetimin yanlışlı işleyişi nedeniyle ortaya çıkan hukukî nedenlere bağlı olarak bireylerin elde ettikleri kazanımların ortadan uzun yıllar geçtikten sonra geri alınmasının hukuksal güvenlik ve idari istikrar prensiplerine muhalif olduğu olayda açık kusur ve açık kanunsuzluktan da kelam edilemeyeceği 2014 yılına ait olan dava ile ilgili olarak 2021 yılında gelinen bu basamakta mağduriyetinin had safhada olduğu ileri sürülmektedir
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI
Davalı yönetim tarafından Yönetim Mahkemesince verilen ısrar kararının yöntem ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ KANISI
Temyiz isteminin kabulü ile Yönetim Mahkemesi ısrar kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir
TÜRK MİLLETİ İSMİNE
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca Tetkik Yargıcının açıklamaları dinlendikten ve evraktaki evraklar incelendikten sonra evrak tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıyeten bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü
İNCELEME VE MÜNASEBET
MADDİ OLAY
Polis memuru olarak misyon yapan davacı 26 03 2011 tarihinde gerçekleştirilen komiser yardımcılığı imtihanında başarılı sayılarak davalı yönetim tarafından komiser yardımcılığı kursuna başlatılmıştır
Kelam konusu imtihanda yer alan kimi soruların iptali istemiyle açılan davalarda yönetim mahkemesi tarafından yanlışlı olduğu tespit edilen soruların iptaline karar verilmiştir Bunun üzerine davalı idarece hukuk müşavirliğinin görüşü doğrultusunda birinci imtihanda başarılı olmakla birlikte yargı kararı sonucunda yapılan değerlendirmeye nazaran sıralamaya giremeyerek başarısız sayılanların kurs ile ilişiği kesilmemiş ve davacı anılan kursu muvaffakiyetle tamamlayarak 2012 12107 tarihinde komiser yardımcısı olarak atanmıştır
Mahkeme kararıyla yanlışlı soruların iptalinin akabinde tekrar yapılan kıymetlendirme sonucunda başarısız sayılan davacının Emniyet Genel Müdürlüğünün 03 09 2014 tarihli süreciyle polis memurluğuna atanması üzerine temyizen incelenen dava açılmıştır
İLGİLİ MEVZUAT
Anayasa’nın 138 unsurunun son fıkrasında Yasama ve yürütme organları ile yönetim mahkeme kararlarına uymak zorundadır bu organlar ve yönetim mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez kararına 2577 sayılı İdari Yargılama Metodu Kanunu’nun 28 unsurunun 1 fıkrasında Danıştay bölge yönetim mahkemeleri yönetim ve vergi mahkemelerinin temele ve yürütmenin durdurulmasına ait kararlarının icaplarına nazaran yönetim gecikmeksizin süreç tesis etmeye yahut aksiyonda bulunmaya mecburdur Bu müddet hiçbir formda kararın yönetime bildirisinden başlayarak otuz günü geçemez kararına yer verilmiştir
TÜZEL KIYMETLENDİRME
Anayasa’nın 2 unsurunda Türkiye Cumhuriyeti’nin nitelikleri ortasında sayılan hukuk devletinin en değerli ögelerinden birisi hukuki güvenlik ilkesi dir Tüzel güvenlik prensibi hukuk normlarının öngörülebilir olmasını bireylerin tüm aksiyon ve süreçlerinde devlete inanç duyabilmesini devletin de yasal düzenlemelerde bu itimat hissini zedeleyici yollardan kaçınmasını gerekli kılar Başka bir tabirle hukuksal güvenlik prensibi bireylerin hukukî bağlar kurarken tabi olacakları hukuk kurallarını evvelden bilmeleri manasına gelirken idari istikrar ilkesi ise bu kurallara dayanılarak kazanılan hakların korunacağı teminatının bireylere verilmesini söz etmektedir
Anayasa’nın 138 ve 2577 sayılı Kanun’un 28 unsuru uyarınca yönetimin yargı kararının gereğini yerine getirmesi bir mecburilik ise de iptal edilen süreçle üçüncü bireyler istikametinden kazanılmış bir hak doğmamış olsa da şayet subjektif kazanımlar kelam konusu ise bu subjektif tesir ve sonuçların korunması da üstte değinildiği üzere tüzel güvenlik ve idari istikrar unsurlarının bir sonucudur
Uyuşmazlıkta yanlışlı soruların yargı kararıyla iptali sonrasında idarece tekrar yapılan kıymetlendirme sonucunda sıralamaya giremeyerek başarısız oldukları anlaşılan kursiyerlerin ilişikleri kesilmeyerek kursa devamları sağlanmış ve davacının durumunda olduğu üzere bu bireyler kursu muvaffakiyetle tamamlayarak komiser yardımcısı olarak atanmak suretiyle bu statüleri gereği şahsî kazanımlar elde etmişlerdir
Bu durumda davacının komiser yardımcısı olarak atanmasından iki yıl sonra yargı kararının uygulandığından bahisle subjektif kazanımlarını ortadan kaldıracak formda komiser yardımcılığından polis memurluğuna atanması yolunda tesis edilen süreçte hukuksal güvenlik ve idari istikrar prensiplerine uyarlık bulunmamaktadır
Öte yandan davacının komiser yardımcılığına hukuk müşavirliğinin görüşü doğrultusunda yapılan bir kıymetlendirme sonucunda atandığı yönetimin açık mevzuat kararına karşıt bir uygulamasından kelam edilemeyeceği maddi olay tarafından de yanlışlı bir saptamaya dayanılmadığı görüldüğünden bu atama sürecinin açık kusura dayandığından ve her vakit geri alınabileceğinden kelam edilemez
Bu prestijle temyize mevzu davanın reddi yolundaki Yönetim Mahkemesi ısrar kararında hukuksal isabet görülmemiştir
KARAR SONUCU
Açıklanan nedenlerle
1 Davacının temyiz isteminin kabulüne
2 Davanın üstte özetlenen münasebetle reddine ait Yönetim Mahkemesinin tarih ve E K sayılı ısrar kararının BOZULMASINA
3 TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine
4 Yeniden bir karar verilmek üzere belgenin Yönetim Mahkemesine gönderilmesine
5 Bu kararın bildirim tarihini izleyen günden itibaren 15 onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 10 03 2022 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi
KARŞI OY
X Temyiz edilen kararla ilgili evrakın incelenmesinden Yönetim Mahkemesince verilen ısrar kararının yöntem ve hukuka uygun bulunduğu dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından davacının temyiz isteminin reddi ile Yönetim Mahkemesinin tarih ve E K sayılı ısrar kararının onanması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz